باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطیما میرزایی - سجاد خلیلی، معاون وزیر نفت در نظارت بر منابع هیدروکربوری درمورد سامانه یکپارچه و رصد لحظه‌ای انرژی بیان کرد: سامانه پایش یکپارچه مبادلات مواد نفتی موضوع گسترده‌ای است و تقریباً بیش از یک میلیارد بشکه در سال تولید نفت داریم و بیش از ۲۷۰ میلیارد متر مکعب گاز و بیش از ۱۱۰ میلیارد لیتر فرآورده و بیش از ۳۰۰ میلیون بشکه میعانات و بیش از ۶ میلیون تن مایعات گازی همراه با گاز تولیدی است و این آمار و حجم عظیمی از نفت و گاز که وزارت نفت متولی عرضه این بخش از انرژی و متولی تأمین امنیت انرژی در کشور است متناسب با ذخایر عظیمی است که در کشور ما انجام می‌شود.

او گفت: وزارت نفت به عنوان متولی عرضه سوخت زنجیره تولید تا بخش تحویل به مبادی مصرف را انجام می‌دهد و اهمیت موضوع و سامانه یکپارچه تا جایی است که از برنامه پنجم ذیل بند ج ماده ۱۲۹ تکلیفی بوده و باید طرح ملی میترینگ نیز انجام می‌شده ولی انجام نشده است.

 معاون وزیر نفت در نظارت بر منابع هیدروکربوری تصریح کرد: از ابتدای دولت سیزدهم، این طرح در اولویت قرار گرفت و در دولت چهاردهم نیز، با ابلاغ برنامه هفتم این موضوع در دستور کار قرار گرفته  و کاری که الان در این حوزه انجام شده این است طرحی که در برنامه پنجم توسعه مطرح بود در مجموع ۱۳ نقطه بوده است که آنها انجام نشده‌اند و در طرح جدید که رصد یکپارچه است در وزارت نفت چند مرحله کار انجام دادیم. اول این که تمام نقاط مبادلاتی در زنجیره تولید تا توزیع نفت و گاز را احصاء کردیم. چون قبلاً انجام نشده بود و با توجه به این که شناسنامه نقاط مبادلاتی که الان داریم یکهزار و سیصد و شش نقطه است وضعیت سامانه‌های اندازه‌گیری در تمامی این نقاط مبادلاتی را احصاء کردیم.

خلیلی مطرح کرد: در بعضی از نقاط مبادلاتی به صورت دیجیتال و با استفاده از سامانه‌های اندازه‌گیری دقیق و خودکار و در بعضی از جا‌های دیگر به صورت دستی انجام می‌شود و حتی در برخی از نقاط به صورت مخازن است که این‌ها بسته به مورد، تا حدی خطا دارند. اما هدف ما به صورت عمده و اولیه، جلوگیری از این خطا و دست‌یابی به دقت است؛ نه جلوگیری از قاچاق که عرضه خارج از شبکه است. 

او ادامه داد: اگر ما بتوانیم سامانه یکپارچه را راه‌اندازی کنیم خوب است. یعنی در ۵۸۸ نقطه از یکهزار و سیصد و شش نقطه که الان نیاز به ارتقاء یا نصب سامانه موجود یا نصب سامانه جدید دارند و در مجموع، ۲۲۰ نقطه جزء اولویت بالا شناسایی شده‌اند که باید تجهیز آنها صورت بگیرد. 

معاون وزیر نفت در نظارت بر منابع هیدروکربوری یادآور شد: ۳ سامانه داریم ولی باید آنها را یکپارچه کنیم و تکلیف قانون‌گذار در برنامه هفتم توسعه این است نقاطی که وجود دارند یکپارچه شده و به سامانه متصل شوند تا دید برخط و رصد لحظه‌ای وجود داشته باشند. در نتیجه، ما باید در پایان سال ۱۴۰۴ یک سامانه یکپارچه داشته باشیم تا تمام نقاط مورد اشاره به آن متصل شده باشند و در صورتی که سامانه راه‌اندازی نشود افرادی که از این کار و از اجرای قانون ممانعت کنند به مجازات تعزیری محکوم می‌شوند.

در ادامه، مرتضی تقوایی حسین‌زاده، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان افزود: ما تقریباً دانش فنی کافی و شرکت‌های دانش‌بنیان خوبی در زمینه زیرساخت‌های مورد نیاز داریم؛ تا جایی که آن‌ها تجهیزات اندازه‌گیری داشته باشند برای این که به سمت یک ساختار هوشمند تصمیم‌یار برای مدیران متفاوت در سطوح مختلف بروند و نه تنها پایش را به صورت لحظه‌ای انجام دهند بلکه بتوانند به صورت پیشگویانه این کار را کنند و طرح‌های موفقی هم به سرانجام رسانده‌اند. اما اگرچه این حوزه اهمیت زیادی دارد ولی منابع مالی درستی در این زمینه تزریق نمی‌شده است ولی در برنامه هفتم با توجه به الزاماتی که وجود دارند اگر منابع مالی کافی تزریق شوند و مشکلاتی که سر راه شرکت‌های دانش‌بنیان و خصوصی وجود دارند برداشته شوند، می‌توانند کمک‌کننده باشند.