به گزارش همشهریآنلاین، چای سیاه، یکی از محبوبترین نوشیدنیها در خیلی از کشورها است. به طوری که برای آن یک روز جهانی تعیین شده است. این نوشیدنی به دلیل طعم، عطر و خاصیت آرامبخشی که دارد، در خیلی از فرهنگها از جمله در بین ایرانیها جایگاه ویژهای دارد. با این حال خیلی از افراد تصورشان از چای سیاه این است که هیچ خاصیتی ندارد. خیلی از مردم با همین تصور، این نوشیدنی را از زندگی خود حذف میکنند.
اما خوب است بدانیم این نوشیدنی با وجودِ داشتن کافئین، خیلی هم برای سلامتی مفید است. البته چای دَمی، نه چای کیسهای. هرچند زیادهروی در مصرف چای سیاه هم میتواند مضرات و عوارضی برای بعضی از افراد داشته باشد. درضمن برخلاف تصور خیلیها که فقط چای ایرانی را مفید میدانند و چایهای سیاه را کلا رد میکنند، چای خارجی اگر باکیفیت و طبیعی باشد، خواصی مشابه چای ایرانی دارد.
درواقع خواص چای سیاه به نوع و روش فرآوری آن بستگی دارد، نه فقط به محل کشت آن. چایهای ایرانی معمولاً فاقد افزودنیهای صنعتی هستند و برای همین طعم طبیعیتری دارند اما خیلی از برندهای چای خارجی تحت فرآوریهای شیمیایی قرار میگیرند و طعم و ... به آنها اضافه میشود. اما چایهای خارجی که تحت فرآوری شیمیایی قرار نمیگیرند، خیلی هم خاصیت دارند.
در این گزارش به مهمترین خواص چای سیاه و البته مضرات آن میپردازیم.
سرشار از آنتیاکسیدان: چای سیاه حاوی ترکیبات آنتیاکسیدانیِ قوی مثل فلاوونوئیدها و پلیفنولها است که به کاهش استرس در بدن کمک میکند و خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند سرطان و بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
بهبود سلامت قلب: مطالعات گوناگون نشان داده که مصرف منظم چای سیاه میتواند به کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) کمک کند. این اثر، احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش میدهد.
کاهش سطح قند خون: تحقیقات نشان میدهد که نوشیدن چای سیاه - البته بدون قند و شکر و شیرینیجات – میتواند به کاهش قند خون بعد از یک وعده غذایی یا میانوعده کمک کند و همچنین باعث افزایش ترشح هورمون انسولین در بدن شود. بنابراین احتمالا ابتلا به دیابت نوع ۲ هم کمتر میشود.
افزایش تمرکز: چای سیاه حاوی میزان مناسبی از کافئین و آمینواسیدی به نام التیانین است که با تحریک مغز باعث بهبود عملکرد مغز، افزایش تمرکز، کاهش خستگی ذهنی و بهبود خلق و خو میشود.
بیشتر بخوانید؛
- ۳ بیماری خطرناک در کمین مصرفکنندگان تیبگ
-
چرا بعضیها همیشه سردشان است؟
-
گرم نکردن قبل از ورزش، این بلاها را سرتان میآورد
-
۸ عادت غلط که بین سالمندان دیابتی رایج است
-
آیا سفید شدن یکشبه موها واقعیت دارد؟
کاهش استرس: برخلاف قهوه، ترکیب چای سیاه باعث کاهش سطح ترشح هورمون کورتیزول (هورمون مربوط به استرس) و درنتیجه کاهش میزان استرس، اضطراب و بیقراری شدید میشود. البته به این شرط که بدنتان به چای عادت داشته باشد، در مصرف آن زیادهروی نکنید و شبها در ساعت نزدیک به خواب آن را ننوشید.
کمک به هضم غذا: چای سیاه میتواند عملکرد دستگاه گوارش را بهبود ببخشد و برای کاهش نفخ، سوءهاضمه و مشکلات گوارشی مفید است. همچنین بعضی ترکیبات آن به رشد باکتریهای مفید در روده کمک میکنند. البته چای سیاه خاصیت اسیدی دارد و میتواند تولید اسید معده را افزایش دهد و در افرادی که معده حساس یا مشکلاتی مانند رفلاکس معده دارند، باعث سوزش و درد شود. درضمن نوشیدن چای با معده خالی ممکن است این مشکل را تشدید کند.
حفظ سلامت دندانها: چای سیاه دارای ترکیبات ضد باکتریایی و ضد التهابی است که میتواند از رشد باکتریهای مضر در دهان جلوگیری کند و احتمال پوسیدگی دندان و بیماریهای لثه را کاهش دهد و همچنین بوی بد دهان را برطرف کند. البته به این شرط که بعد از نوشیدن آن، دهان خود را با آب خالی بشویید. چون چای سیاه ترکیباتی دارد که میتواند رنگ دندانها را بهتدریج تغییر دهد.
ضررهای چای سیاه
اما همان قدر که چای سیاه فواید متعددی دارد، میتواند برای خیلی از افراد مضراتی داشته باشد. مثلا کافئین موجود در چای میتواند منجر به افزایش ضربان قلب، بروز استرس، افزایش اضطراب، افزایش فشار خون، از دست دادن کلسیم از طریق ادرار، تغییر رنگ دندانها، سوزش معده در افرادِ دارای معده حساس و حتی اختلال در جذب آهن شود. به همین دلیل توصیه میشود حداقل یک ساعت قبل یا بعد غذا مصرف نشود.
گرچه با نوشیدن چای سیاه، کافئین کمتری نسبت به قهوه دریافت میکنید، اما همان میزان کافئین کم هم میتواند بعضیها را با اختلال خواب شبانه مواجه کند. بنابراین توصیه میشود که در ساعات نزدیک به خواب شب هم چای مصرف نشود.
نکته مهم بعدی این است که مصرف زیاد چای سیاه میتواند خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهد. این موضوع بیشتر برای افرادی که سابقه سنگ کلیه دارند، اهمیت دارد. درضمن چای خاصیت ادرارآور دارد و مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث کمآبی بدن شود. به خصوص اگر به جای آب آشامیدنی نوشیده شود.
میزان مناسب مصرف چای سیاه به شرایط بدنی هر فرد بستگی دارد، اما به طور کلی نوشیدن ۲ تا ۴ لیوان یا فنجان در روز میتواند فواید آن را حفظ و از عوارض احتمالی جلوگیری کند. مصرف بیش از ۵ لیوان در روز ممکن است خطر بروز عوارض جانبیِ ذکرشده را افزایش دهد.