مناقب علی (ع) در احادیث شافعی|پیوندی الهی با ۸ فضیلت نورانی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب مَناقِبُ الإمام عَلِیّ بْن أبی طالب علیه‌السلام مشهور به مَناقب ابن مغازلی، یکی از مهم‌ترین منابع روایی اهل سنّت در فضایل حضرت علی علیه‌السلام است. این اثر توسط ابن مغازلی شافعی، از علمای اهل سنت قرن پنجم هجری، تألیف شده است. ابوالحسن علی بن محمد بن علی بن مغازلی واسطی شافعی (متوفای حدود 483 ق) از محدثان و فقیهان مشهور شافعی‌مذهب بود. وی در شهر واسط عراق به دنیا آمد و بیشتر عمر علمی خود را در بغداد و شهرهای اطراف گذراند. ابن مغازلی به عنوان یکی از راویان حدیث و علاقه‌مند به نقل فضائل اهل بیت علیهم‌السلام شهرت دارد.

این کتاب مجموعه‌ای است از روایات و احادیث مربوط به فضائل، مناقب، ویژگی‌ها، جایگاه معنوی و کرامات امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام. ابن مغازلی این روایات را عمدتاً از منابع اهل سنت جمع‌آوری کرده است و در آن: روایاتی درباره‌ی شجاعت، علم، عدالت، و زهد امام، احادیث درباره‌ی منزلت الهی و قرآنی ایشان، روایات مرتبط با واقعه غدیر خم، احادیثی درباره‌ی خلافت و وصایت امام علی علیه‌السلام، شواهدی بر افضلیت امام علی علیه‌السلام بر سایر صحابه ارائه شده است.

در روایتی از این کتاب می‌خوانیم: 

قیس از اعمش از عبایه فرزند رِبعی از ابو ایوب انصاری که رسول خدا صلی الله علیه و آله به مرضی گرفتار شد و از آن مرض بهبودی یافت. در روزهای مرض، فاطمه صلّی الله علیها از حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله عیادت می‌کرد. وقتی ضعف و خستگی را که به رسول خدا صلی الله علیه و آله عارض شده بود دید گریه گلو گیرش کرد تا قطرات اشک از دیدگانش غلطید. پیامبر صلی الله علیه و آله به ایشان فرمود:

ای فاطمه؛ خدای بزرگ و توانا بر زمین توجهی کرد و از آن پدرت را برگزید، او را به پیامبری مبعوث کرد.
سپس توجه دیگری کرده از او شوهرت را برگزید و به من وحی کرد که من ترا به نکاح او در آوردم، و او را وصی خود کردم.

ای فاطمه آیا نمی‌دانی که از کرامت خدا بر تو آنست که ترا به حلیم‌ترین و صلح‌جوترین و داناترین مردم تزویج کرده است؟ از این سخن‌ها خوشحالی درونی به صورت سرخ فامی حجب‌آمیز در چهره فاطمه نمایان شد. سپس رسول خدا صلی الله علیه و آله به او فرمود:
ای فاطمه؛ برای علی هشت نقطه درخشان و تابان هست. ایمان به خدا و پیامبر او و حکمت آن و همسری فاطمه و تزویج آن، و دو سبط او حسن و حسین، و امر به معروف و نهی از منکر و قضاوت آن با کتاب خدای توانا. ای فاطمه هفت خصلت به ما داده شده که از اولین و آخرین به کسی عطا نشده (یا فرمود غیر از ما کسی آنها را در نمی یابد): پیامبر ما برترین پیامبران است که پدر تو است و وصى ما بهترین وصی‌ها که شوهر تو است و شهید ما افضل شهیدان است که عموی پدر تست و از ما است آن کسی که دارای دو بال است که با آنها در بهشت به هر جا می‌خواهد پرواز می‌کند و آن پسر عموی تو جعفر است و از ما است دو سبط این امت که دو فرزند تو است و قسم به خدایی که جان من در دست قدرت اوست از ما است مهدی این امت.

این روایت نورانی از کتاب مناقب ابن مغازلی، گویای جایگاه رفیع امام علی علیه‌السلام و خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله است. پیامبر اسلام در بستر بیماری با بیان حقایقی عمیق، فاطمه زهرا سلام‌الله علیها را دلداری می‌دهند و فضائل بی‌نظیر امیرالمؤمنین علیه‌السلام را برمی‌شمارند. ایشان با اشاره به انتخاب الهی برای پیامبری خود و وصایت امام، هشت ویژگی برجسته برای امام ذکر می‌کنند: ایمان راستین، حکمت بی‌نظیر، همسری بانوی دو عالم، فرزندانی چون حسنین، امر به معروف و نهی از منکر، و قضاوت به کتاب خدا. این ویژگی‌ها نشان‌دهنده جامعیت شخصیت امام علی علیه‌السلام در ابعاد مختلف است.

در ادامه، پیامبر به هفت موهبت ویژه خاندان رسالت اشاره می‌فرمایند که شامل برترین پیامبر، برترین وصی، برترین شهید (حمزه سیدالشهدا)، جعفر طیار با دو بال بهشتی، دو سبط امت (امام حسن و امام حسین)، و مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه می‌شود. این بخش از روایت به وضوح بیانگر اصالت و شرافت خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله است و جایگاه آنان را به عنوان الگوی بی‌بدیل برای امت اسلامی ترسیم می‌کند. پیامبر صلی الله علیه و آله با سوگند به خداوند، بر حقانیت این سخنان تأکید می‌کنند و عظمت مقام اهل بیت علیهم‌السلام را به تصویر می‌کشند.

انتهای‌پیام/