افزایش فشار نظامی آمریکا زمینه‌ساز سقوط مادورو؟ | ونزوئلا، پاناما نیست احتمال تکرار تجربه تلخ حمله به عراق و افغانستان

به گزارش اقتصادنیوز، در حالی‌که مقامات آمریکایی، ونزوئلا را همسایه راهبردی خود می‌خوانند، حضور نظامی آمریکا در مرزهای ونزوئلا به دستور دونالد ترامپ در حال افزایش است. این نگرانی وجود دارد که بحران‌های داخلی ونزوئلا، به صحنه‌ای تازه برای رقابت‌های ژئوپلیتیک و درگیری منطقه‌ای تبدیل شود.

ایشان تارور در واشنگتن‌پست نوشت: دونالد ترامپ در حالی از نهایی شدن تصمیم آمریکا درباره اقدام نظامی علیه ونزوئلا سخن می‌گوید که واشنگتن بزرگ‌ترین استقرار نظامی خود طی چند دهه اخیر را در کارائیب شکل داده است. حضور ناو غول‌پیکر یو‌اس‌اس جرالد آر فورد و حدود ۱۵ هزار نیروی آمریکایی در منطقه، پرسش‌هایی جدی را درباره مقیاس و نیت واقعی این عملیات برانگیخته است. در مقابل، کاخ سفید این اقدامات را مبارزه با نارکوتروریسم می‌خواند، درحالی که ابعاد آن بسیار فراتر از مقابله با قاچاقچیان مواد مخدر است.

در واکنش به اقدامات نظامی آمریکا، نیکولاس مادورو در حدود ۲۰۰ هزار نیروی نظامی را بسیج کرده و هشدار داده است که آمریکا در حال تکرار جنگ‌های بی‌پایان خود، پس از واقعه یازده سپتامبر است. او معتقد است که کشورش هدف جدید مداخله‌گری امپریالیستی قرار گرفته است.

تناقض آشکار؛ نه به ملت‌سازی، بله به قدرت‌نمایی منطقه‌ای

ترامپ در سخنرانی خود در ماه می در عربستان بار دیگر سیاست‌های ملت‌سازی جمهوری‌خواهان گذشته را محکوم کرد و تأکید کرد که آمریکا نباید وارد جنگ‌های فرسایشی شود.

با این حال، سخنان وزیر دفاع آمریکا پیت هگسث، نشان می‌دهد که دولت ترامپ نگاه متفاوتی به نیمکره غربی دارد. هگسث با توصیف آمریکای لاتین به‌عنوان همسایه راهبردی آمریکا، به‌طور رسمی منطق ژئوپلیتیکی مداخله‌جویانه جدیدی را طرح کرد که با گسترش پایگاه‌های نظامی در اکوادور، پاناما، السالوادور و پورتوریکو همراه است.

همین رویکرد به نگرانی رهبران منطقه دامن زده است؛ از جمله لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور برزیل که هشدار داده است منطقه نیازمند صلح پایدار است، نه یک بحران تازه.

دولت کلمبیا نیز همکاری اطلاعاتی خود با واشنگتن را به‌طور کامل تعلیق کرده است.

سقوط سلسله‌وار دولت‌ها رویای واشنگتن است

برخی تحلیلگران معتقدند که ترامپ در حال تحت فشار قرار دادن کاراکاس، برای عمیق‌تر شکاف‌های داخلی در ساختار قدرت مادورو است. به ادعای مقامات آمریکایی، واشنگتن ارتش و حلقه نزدیکان مادورو را به‌دقت رصد می‌کند و باور دارد که ترس به بالاترین سطوح حکومت ونزوئلا رسیده است.

تحلیلگران در کاراکاس نیز می‌گویند که حملات محدود آمریکا به زیرساخت‌های مرتبط با قاچاق مواد مخدر می‌تواند وفاداری برخی فرماندهان ارتش و نخبگان اقتصادی را متزلزل کند؛ شکافی که شاید مادورو را وادار به پذیرش معامله‌ای سیاسی برای کنار رفتن آرام و بدون جنگ بکند.

این سناریو برای برخی در دولت ترامپ یک رویا است؛ اول سقوط مادورو و سپس دومینویی که می‌تواند به تضعیف یا سقوط دولت‌های کوبا و نیکاراگوئه بینجامد.

ونزوئلا با پاناما متفاوت است

به گزارش اقتصادنیوز، در سال ۱۹۸۹، آمریکا با حمله به پاناما برای سرنگونی دولت نوریگا اقدام کرد. او متهم به همکاری با قاچاقچیان مواد مخدر بود. ارتش آمریکا نوریگا را دستگیر کرد و دولت منتخب خود را سرکار آورد. نتیجه این اقدامات برای آمریکا، بازگشت کنترل سیاسی به دولتی مشروع در پاناما و انتقال امنیت کانال پاناما به مدیریت پایدار آمریکا بود.

بسیاری از کارشناسان اما هشدار می‌دهند که قیاس ونزوئلا با پاناما بسیار ساده‌انگارانه است؛ چرا که مساحت ونزوئلا دوازده برابر بزرگ‌تر از پاناما بوده و جمعیتی ده برابر بیشتر دارد.

ونزوئلا همچنین دارای چندین شهر بزرگ، مناطق کوهستانی، جنگل‌های انبوه و مرزهای بسیار نفوذپذیر است. این ساختار جغرافیایی و جمعیتی زمینه‌ای مناسب برای شکل‌گیری قیام‌های طولانی را فراهم می‌کند؛ شرایطی که ارتش آمریکا در ویتنام و افغانستان نیز با آن مواجه شد و به نتیجه‌ای که میخواست نرسید.

آینده همچنان مبهم است

با وجود فشارهای کنونی، تحلیلگران می‌گویند که تهاجم زمینی آمریکا به ونزوئلا نه تنها به دلیل تجربه‌های تلخ عراق و افغانستان، بلکه به‌خاطر مخالفت گسترده افکار عمومی آمریکا با جنگ‌های پرهزینه خارجی، بسیار بعید است.

همچنین، هیچ تضمینی هم وجود ندارد که این فشارها به سقوط مادورو منجر شود. به اعتقاد برخی، سناریوی محتمل‌تر احتمالا تشدید استبداد، فقر بیشتر، افزایش موج مهاجرت و ادامه فرسایش نهادهای حکومتی است، بحرانی که بهای آن را مردم ونزوئلا خواهند پرداخت.