دوئل اروپا و آمریکا بر سر اوکراین در سازمان ملل

هرچه اختلافات دیپلماتیک میان دولت دونالد ترامپ و اوکراین بر سر جنگ در این کشور اروپایی با روسیه بیشتر می شود، اختلافات میان اروپا و آمریکا نیز تشدید و این همپیمانان قدیمی، بیشتر رو در روی هم قرار می گیرند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، ایالات متحده آمریکا روز شنبه چهارم اخواستار کنار گذاشته شدن قطعنامه‌ای شد که اوکراین با حمایت اروپا برای سومین سالگرد جنگ خود با روسیه تنظیم کرده بود؛ و پیش نویس قطعنامه خود را ارائه کرد. در پی این اختلافات، آمریکا و روسیه در یک جبهه و اوکراین و اروپا در جبهه مقابل قرار گرفته‌اند بطوری که به یکی از جدی‌ترین شکاف‌های فراآتلانتیکی در سال‌های اخیر تبدیل شده است.

دولت دونالد ترامپ از شورای امنیت سازمان ملل خواسته است تا پیش‌نویس قطعنامه کوتاهی را که به مناسبت سومین سالگرد جنگ روسیه و اوکراین در روز دوشنبه برابر با ۲۴ فوریه ۲۰۲۵ (۶ اسفند ۱۴۰۳) در شورای امنیت ارائه خواهد شد، پیش از رای‌گیری ۱۹۳ عضو مجمع عمومی سازمان ملل درباره همان قطعنامه، رای‌گیری کند.

اقدام آمریکا در سازمان ملل متحد، واشنگتن را در برابر اوکراین و اتحادیه اروپا قرار می‌دهد، که در یک ماه گذشته با کشورهای عضو سازمان ملل در مورد متن پیش نویس خود در مورد جنگ مذاکره کرده‌اند. این قطعنامه قرار است روز دوشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل رای گیری شود.

آمریکا، ابتدا از حمایت از متن پیش نویس تهیه شده توسط اوکراین و اتحادیه اروپا خودداری کرد و سپس قطعنامه خود را برای رأی گیری مجمع عمومی در روز دوشنبه نیز پیشنهاد داد. آمریکا اواخر روز جمعه نیز قطعنامه مشابهی را به شورای امنیت ارائه کرد.

برای رای گیری شورای امنیت درباره پیش نویس آمریکا هنوز برنامه ریزی نشده است. یک قطعنامه در شورای امنیت برای تصویب حداقل به ۹ رای موافق و عدم وتوی پنج عضو دائم این شورا، شامل آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه نیاز دارد.

فشار آمریکا برای اقدام سازمان ملل پس از آن صورت می‌گیرد که دونالد ترامپ، رئیس جمهویر آمریکا تلاش خود را برای پایان دادن به جنگ آغاز کرد و این تلاش او منجر به اختلاف با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین و ایجاد نگرانی در میان متحدان اروپایی مبنی بر اینکه آنها از مذاکرات صلح کنار گذاشته شده‌اند، شد.

به گزارش وال استریت ژورنال، دیپلمات‌های آمریکایی در پیامی به پایتخت‌های اروپایی اعلام کردند که واشنگتن با پیش‌نویس اوکراین مخالفت خواهد کرد و از کشورهای اروپایی خواسته است کی‌یف را برای عقب‌نشینی از متن خود تحت فشار بگذارند.

دو دیپلمات اروپایی اعلام کردند که آمریکا تا چند روز گذشته با اروپا برای اصلاحات جزیی در متن اوکراین همکاری می‌کرد اما ناگهان رویکرد خود را تغییر داده است.

دولت ترامپ روز جمعه از مقامات اوکراینی خواست پیش‌نویس خود را کنار بگذارند، اما کی‌یف این درخواست را رد کرد. در همین حال، انگلیس و فرانسه تلاش کردند آمریکا را برای تغییر متن خود متقاعد کنند، اما واشنگتن مخالفت کرد.

پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی اوکراین، روسیه را بطور مستقیم مسئول جنگ معرفی می‌کرد، درحالی‌که متن سه بندی آمریکا تنها خواستار «پایان سریع» درگیری و ابراز تاسف از «تلفات انسانی در سراسر درگیری روسیه و اوکراین» شده است.

مذاکرات میان آمریکا و روسیه از ماه‌ها قبل از دولت ترامپ

دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین روسای جمهوری آمریکا و روسیه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ در تماسی تلفنی با یکدیگر گفتگو و برای دیدار حضوری توافق کردند و در پی آن، وزرای خارجه آمریکا و روسیه ۲۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ در تماس تلفنی بر پایبندی خود را به همکاری برای حل و فصل مسائل دوجانبه، مناقشه اوکراین و همچنین فلسطین تاکید کردند.

سپس، مقامات آمریکا و روسیه ۳۰ بهمن ماه ۱۴۰۳ به مدت حدود چهار ساعت و نیم در شهر ریاض پایتخت عربستان سعودی با یکدیگر دیدار ومذاکره کردند.


یک روز پس از این مذاکرات، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، حملات خود به ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین را به صراحت درباره کفایت و شایستگی او برای تداوم ریاست جمهوری آغاز کرد و با عصبانیت از حجم کمک‌های دولت جو بایدن به کی یف، زلنسکی را در یک روز، دو بار دیکتاتور خواند و تهدید کرد.

رئیس جمهوری آمریکا گفت: زلنسکی یک دیکتاتور بدون انتخابات است و بهتر است فوراً اقدام کند زیرا در غیر این صورت کشوری برایش باقی نخواهد ماند.

اما به گفته خبرگزاری رویترز، مقامات آمریکا و روسیه از ماه‌ها پیش از جمله در هفته‌های گذشته برای مذاکره درباره جنگ اوکراین در سوئیس با یکدیگر دیدار کرده‌اند.

بر اساس این گزارش، هنوز مشخص نیست که آیا مقامات شرکت‌کننده در این مذاکرات از سوی دولت‌های آمریکا و روسیه فرستاده شده بودند یا خیر؟ اما آنها از تجربه دیپلماتیک و امنیتی برخوردار بودند.

به گزارش رویترز، اگرچه بسیاری از جزئیات این جلسات از جمله اینکه آیا اوکراینی‌ها در آنها حضور داشتند؟ یا اینکه این جلسات از چه زمانی شروع شده و چه مواردی را شامل شده، مشخص نشده است اما نفس برگزاری این جلسات، حکایت از این دارد که تلاش‌های واشنگتن و مسکو برای پایان دادن به جنگ در اوکراین حتی در دوران جو بایدن رئیس جمهور سابق آمریکا که روابط دو کشور به مرز انجماد رسیده بود، هم در جریان بوده است.

وزارت خارجه سوئیس نیز تایید کرده است که جلساتی میان طرفین درگیری در اوکراین از گذشته بطور منظم در این کشور برگزار شده و این وزارتخانه در جریان برگزاری آن جلسات بوده است اما این جلسات از طرف مقام‌های رسمی دو کشور سازماندهی و برگزار نمی‌شدند.

پیش نویس قطعنامه دولت ترامپ به روایت روبیو

مارکو روبیو وزیر امور خارجه آمریکا گفت که پیش نویس قطعنامه سازمان ملل منعکس کننده دیدگاه ترامپ مبنی بر این است که سازمان ملل باید به هدف اصلی خود برای حفظ صلح و امنیت بین المللی از جمله از طریق حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بازگردد.

او در بیانیه‌ای گفت: «ما با حمایت از این قطعنامه، تایید می‌کنیم که این درگیری وحشتناک است، سازمان ملل می‌تواند به پایان آن کمک کند و صلح امکان‌پذیر است. این فرصت ما برای ایجاد حرکت واقعی به سوی صلح است. ما از همه کشورهای عضو سازمان ملل می‌خواهیم که در این برنامه‌های جدی به آمریکا بپیوندند.»

وزیر خارجه آمریکا، تاکید کرد که اولویت واشنگتن پایان دادن به جنگ است و سوم اسفندماه با آن دری سیبیگا، وزیر خارجه اوکراین تماس گرفت تا او را برای حمایت از تلاش‌های آمریکا در سازمان ملل متقاعد کند.

وزیر خارجه اوکراین نیز گفت که در گفتگو با همتای انگلیسی خود بر مسوولیت روسیه در جنگ تاکید کرده و در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «تاکید کردم که مسئولیت روسیه در شروع جنگ نباید زیر سوال برود.»

متن قطعنامه پیشنهادی آمریکا

پیش‌نویس قطعنامه آمریکا، روسیه را به عنوان متجاوز در این درگیری محکوم نمی‌کند و هیچ اشاره‌ای به تمامیت ارضی اوکراین ندارد.

متن قطعنامه پیشنهادی از سوی آمریکا برای جان باختگان در جریان "جنگ روسیه و اوکراین" ابراز تاسف می‌کند و تکرار می‌کند که "هدف اصلی سازمان ملل متحد حفظ صلح و امنیت بین المللی و حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات است."

این قطعنامه همچنین "خواهان پایان سریع جنگ است و بیشتر خواستار صلح پایدار بین اوکراین و روسیه است."

روسیه اصلاحیه‌ای را برای این جمله پیشنهاد کرده است که باید در مجمع عمومی به رای گذاشته شود که می‌گوید: "خواهان پایان سریع جنگ از جمله با رسیدگی به علل ریشه‌ای آن و بیشتر خواستار صلح پایدار بین اوکراین و روسیه است."

واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل، قطعنامه پیشنهادی آمریکا را "اقدامی خوب" توصیف کرد اما آن دری سیبیگا، وزیر خارجه اوکراین از تلاش روسیه برای اصلاح قطعنامه آمریکا انتقاد کرد.

وزیر خارجه اوکراین در پیامی در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «علل اصلی این جنگ، انکار حق وجود اوکراین توسط پوتین (رئیس جمهور روسیه) و تمایل او برای نابودی ملت ما است. به همین دلیل است که روسیه این جنگ را آغاز کرد، مرتکب جنایات شده و سعی می‌کند با زور مرزها را تغییر دهد.»

این قطعنامه در حالی پیشنهاد می‌شود که ترامپ خصومت خود را با زلنسکی افزایش داده است و اروپایی‌ها و اوکراینی‌ها از کنار گذاشته شدن در مذاکرات با روسیه هراس دارند.

این موضوع در حالی مطرح می‌شود که بحث‌های دیپلماتیک میان اعضای گروه هفت درباره بیانیه مشترکی که سالگرد جنگ را گرامی می‌دارد، در جریان است؛ در این بحث‌ها ایالات متحده آمریکا دربرابر بحث اشاره به "تهاجم روسیه" مقاومت کرده است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، جنگ اوکراین در پی بی‌توجهی غرب نسبت به نگرانی‌های امنیتی مسکو و گسترش نیروهای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) تا نزدیکی مرزهای روسیه کلید خورد.

مسکو در پی نادیده گرفتن دغدغه‌های امنیتی خود از سوی غرب و به ویژه آمریکا در پنجم اسفند ۱۴۰۰ در اوکراین، «عملیات ویژه نظامی» خود را علیه اوکراین را کلید زد.

رئیس جمهوری روسیه بارها شروط خود برای پایان جنگ اوکراین را از جمله نپیوستن کی یف به پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، لغو تمام تحریم‌های غرب علیه روسیه و خروج کامل نظامیان اوکراینی از منطقه «دونباس» و «نووروسیا» تکرار کرده است.

پیشنهادی باخبر