پایان سی و ششمین نمایشگاه کتاب تهران؛ از رونق بازار نشر تا گفتگوهای فرهنگی و سیاسی

نمایشگاه کتاب تهران بار دیگر اثبات کرد که نه تنها محل عرضه کتاب، بلکه نقطه تلاقی سیاست، هنر، اقتصاد و زندگی روزمره است. ثبت رکوردهای کمنظیر در فروش، افزایش مشارکت ناشران داخلی و خارجی، استقبال خانوادهها و کودکان، و توجه ویژه به بخشهای تخصصی صنعت نشر، این رویداد را به یکی از برجستهترین رخدادهای فرهنگی کشور تبدیل کرد.
سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، پس از ده روز فعالیت مستمر، در ساعت ۲۰ امروز ۲۷ اردیبهشتماه به کار خود پایان داد. این دوره از نمایشگاه نه فقط عرصهای برای عرضه کتاب، بلکه محفل تعامل میان ناشران، نویسندگان، سیاستمداران، هنرمندان و مخاطبان کتابخوان بود. در کنار رونمایی از تازهترین آثار حوزه ادبیات، علوم انسانی و فناوری، حضور پررنگ چهرههای فرهنگی و سیاسی، نشستهای تخصصی و استقبال گسترده مردم، این رویداد را به یکی از پراهمیتترین رویدادهای کشور تبدیل کرد.
رکوردشکنی در فروش و رشد صنعت نشر
بر اساس آخرین آمار اعلامشده، تا ساعت ۱۳ امروز، فروش بخش مجازی به ۳۶۴ میلیارد و ۹۵۹ میلیون تومان و فروش حضوری به ۲۹۱ میلیارد تومان رسیده است؛ بدینترتیب مجموع فروش این دو بخش به ۶۵۶ میلیارد و ۷۲۲ میلیون تومان بالغ شد. در مجموع یکمیلیون و ۴۲۲ هزار و ۱۶۳ نسخه کتاب فروخته شده که نشاندهنده رشد ۳۸.۲ درصدی نسبت به سال گذشته است و علیرغم چالشهای اقتصادی، اشتیاق مخاطبان به کتاب و کتابخوانی را به تصویر میکشد؛ بهطوری که تنها در دو روز اخیر بیش از ۳۵۰ هزار جلد کتاب در فضای مجازی به فروش رفته است. در پایان تأکید شد که طی این مدت بیش از ۶ میلیون نفر از نمایشگاه بازدید کردهاند.
این آمار نه تنها بیانگر رونق صنعت نشر در کشور است، بلکه نشان میدهد که خرید کتاب همچنان در سبد فرهنگی خانوادههای ایرانی جایگاه ویژهای دارد. افزایش فروش نسخههای الکترونیکی و تقاضای بالای خرید آنلاین نیز بیانگر تغییر الگوی خرید مخاطبان در سالهای اخیر است.
حضور چهرههای برجسته سیاسی، نظامی و فرهنگی
در طول ده روز نمایشگاه، چهرههای سیاسی، فرهنگی و هنری حضوری فعال داشتند و رویدادهای مختلفی را شکل دادند. سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، روز افتتاحیه به همراه رئیس مجلس از نمایشگاه بازدید کرد و در روزهای بعد با ناشران داخلی و خارجی درباره فرصتهای همکاری گفتوگو کرد. محمدجواد ظریف عصر ۲۱ اردیبهشت در مراسم امضای خاطراتش در غرفه انتشارات اطلاعات با علاقهمندان دیدار کرد. محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور، صبح ۲۵ اردیبهشت در جلسات تخصصی درباره چالشهای صنعت نشر حاضر شد و سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه، همان روز نسخههای تازه «ایران تایشی» و «قدرت مذاکره» را امضا کرد.
حضور چهرههای فرهنگی نیز شور و حال ویژهای به نمایشگاه بخشید. عادل فردوسیپور با امضای ترجمه کتاب «مارادونا» صف طولانی علاقهمندان را در غرفه نشر چشمه شکل داد. بهنوش طباطبایی و نرگس آبیار در جشن امضای رمان «سووشون» حضوری پررنگ داشتند و رضا کیانیان همراه با فریدون جیرانی در نشست «رابطه متقابل کتاب و سینما» به بررسی تأثیر این دو هنر پرداختند.
تمرکز ویژه بر کودکان و نوجوانان
در این دوره از نمایشگاه، بیش از ۲۰ هزار مترمربع به بخش کودک و نوجوان اختصاص یافته بود. قصهگویی، کارگاههای تصویرگری و نمایشهای خلاق، شور و شوقی متفاوت به فضای نمایشگاه بخشید. والدین همراه با فرزندانشان در صفهای طولانی برای انتخاب کتابهای مناسب ایستادند و برنامههای آموزشی و سرگرمی جذابی برگزار شد.
حضور ناشران بینالمللی و مذاکرات فرهنگی فرامرزی
تالار بینالملل نمایشگاه میزبان ۹۰ ناشر از ۳۴ کشور بود. هیئتهای فرهنگی از کشورهای بریکس و عراق مذاکراتی را برای گسترش همکاریهای نشر مشترک پی گرفتند و تبادل نظر میان نمایندگان حوزه نشر تقویت شد.
بازتاب گسترده نمایشگاه در رسانهها و محافل تخصصی
در ده روز گذشته، رسانهها با انتشار لحظهای اخبار نمایشگاه، حضور گسترده مخاطبان و چهرههای فرهنگی را به تصویر کشیدند. از نشستهای خبری مرتبط با آمار فروش گرفته تا پوشش زنده جلسات تخصصی، رسانهها نقش کلیدی در انعکاس تحولات نمایشگاه داشتند.
از فردا، نمایشگاه مجازی کتابفروشان به مدت پنج روز ادامه خواهد داشت و کاربران از طریق سامانه قادر به خرید غیرحضوری کتاب خواهند بود. مسئولان اعلام کردهاند که یارانه خرید کتاب بعد از نمایشگاه در حساب کاربران باقی خواهد ماند و این امکان وجود دارد که خرید از کتابفروشان سراسر کشور همچنان ادامه یابد.
نمایشگاه کتاب تهران بار دیگر اثبات کرد که نه تنها محل عرضه کتاب، بلکه نقطه تلاقی سیاست، هنر، اقتصاد و زندگی روزمره است. ثبت رکوردهای کمنظیر در فروش، افزایش مشارکت ناشران داخلی و خارجی، استقبال خانوادهها و کودکان، و توجه ویژه به بخشهای تخصصی صنعت نشر، این رویداد را به یکی از برجستهترین رخدادهای فرهنگی کشور تبدیل کرد.
با پایان یافتن این دوره، نمایشگاه به مسیر آینده صنعت نشر نگاهی تازه میبخشد و فضای جدیدی برای گسترش تعاملات فرهنگی در داخل و خارج کشور فراهم میآورد.