پکن در پاسخ به جنگ اقتصادی ترامپ بر ۲۰میلیارد دلار کالای آمریکایی تعرفه اعمال کرد
چین به ترامپ تودهنی زد
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در ساعات پایانی روز دوشنبه،تعرفه‌های ۲۵درصدی بر مکزیک و کانادا را تعلیق کرد. این اقدام پس از آن انجام شد که اتاوا و مکزیکوسیتی که از متحدان آمریکا هستند در برابر خواسته‌های ترامپ در زمینه حفاظت از مرزها و مقابله با جرایم سازمان‌یافته تسلیم شدند.
برخلاف شرایط در آمریکای‌شمالی، درجنوب‌شرق آسیا، جمهوری خلق چین به تعرفه ۱۰درصدی ترامپ بر تمامی اقلام صادراتی با تعرفه ۱۵درصدی بر زغال‌سنگ و گاز مایع طبیعی (ال‌ان‌جی) پاسخ داد. همچنین، پکن تعرفه ۱۰درصدی را بر واردات نفت خام، تجهیزات کشاورزی و برخی خودروهای آمریکایی وضع کرد. این ضدحمله تعرفه‌های چین بر صادرات آمریکا از ۱۰فوریه (۲۲بهمن) آغاز خواهد شد.تهاجم اقتصادی ترامپ به جنوب‌شرق آسیا نه‌تنها چین،بلکه تمامی کشورهای پیروراهبرد اقتصادی «صادرات‌محور» را به وحشت انداخته است. کشورهای درحال توسعه آسیایی باانباشت سرمایه ونیروی انسانی خود ازدهه ۱۹۹۰ به سمت تقویت سهم اقتصادی خود درکیک جهانی حرکت کردند.قبل ازبحران سال۱۹۹۷،اقتصادهای جنوب‌شرق آسیا به‌طور میانگین دارای نرخ رشد سالانه ۶ تا ۸ درصد بودند. این بحران مالی زیرساخت‌های اقتصادی و نیروی کار مطلوب را به چالش کشید اما بازارهای درحال ظهور شرق‌آسیاهمچنان جزوبازیگران مهم اقتصاد جهانی هستند.زمانی که محصولات ارزان‌قیمت صنایع تولیدی در شرق آسیا به بازارهای مصرفی آمریکا وارد شد، بسیاری ازکارخانه‌های بومی این کشوربه تعطیلی کشیده شدندو هزاران کارگر آمریکایی شغل خود را از دست دادند. این جمعیت حاشیه‌ای درنهایت درسال۲۰۱۶ رهبرخود،ترامپ را یافتند. انور ابراهیم، نخست‌وزیر مالزی،درجدیدترین اظهارات خوددرباره جنگ اقتصادی جهانی ترامپ گفت:«مامنتظرتاثیر تعرفه‌های آمریکا نمی‌مانیم. به‌جای انتظار برای تاثیر تعرفه‌های تجاری احتمالی آمریکا، به‌طور فعال روابط تجاری باسایر کشورها مانند چین، روسیه و برزیل برقرار خواهیم کرد.»
چارچوب فکری تیم ترامپ
گسترش واژه «جهانی‌شدن» در نیمه دوم دهه ۱۹۸۰میلادی به‌دنبال افزایش شدید حجم سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی از سوی شرکت‌های چندملیتی رخ‌داد. جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از کشورهای صنعتی به سوی کشورهای در حال صنعتی‌شدن سالانه به میزان ۱۵ درصد افزایش یافت. دولت کنونی آمریکا برای بهبود کسری تجاری خود در مقایسه با اقتصادهای نوظهور جهانی، نظیر جمهوری خلق چین، به نظریه تجارت راهبردی روی آورده است. این راهبرد معتقد است که دولت‌ها باید به شرکت‌های ملی کمک کنند تا از آثار مثبت جانبی برخوردار شوند.دولت‌ها باید به‌جای شرکت‌های خارجی، امکان بهره‌مندی از سود را برای شرکت‌های ملی فراهم کنند. ترامپ بر این باور است که آمریکا قدرتمندترین ملت در بازار جهانی است و می‌تواند حداکثر تعرفه‌ها را علیه رقبای خود تعیین کند. بر اساس این دیدگاه، یک اقتصاد قدرتمند در نظام بین‌الملل می‌تواند با محدود کردن واردات و کاهش تقاضا برای یک محصول، موجب کاهش قیمت کالای وارداتی شود. این نظریه فراتر رفته و معتقد است ملت‌ها از توان مداخله موثر در مسائل تجاری و کسب منفعت بیشتر برخوردارند. تصمیمات تعرفه‌ای دولت ترامپ، بر این اساس، به‌منظور حمایت از شرکت‌های داخلی و افزایش توان تولید اتخاذ شده است. کاخ‌سفید با اختصاص یارانه‌های مستقیم به شرکت‌ها و حمایت چشمگیر از صنایع داخلی، خواهان کاهش حضور شرکت‌های خارجی، به‌ویژه چینی، در صنعت کشور است. جریانات نزدیک به ترامپ بر این باورند که چگونه کارگران آمریکایی با دستمزد پایه حدود ۲۰ دلار در ساعت می‌توانند با میلیون‌ها کارگر چینی، ویتنامی و اندونزیایی که درآمدی حدود ۲۰ سنت در ساعت دارند، رقابت کنند؟ حامیان رئیس‌جمهور آمریکا اعتقاد دارند که انتقال شعبه‌های شرکت‌های چندملیتی آمریکایی به خارج از کشور و مهاجرت، از دلایل اصلی تشدید مشکلات بسیاری از کارگران آمریکایی است.
غرش اژدهای زرد
آسوشیتدپرس در گزارشی درباره تعرفه‌های چین تاکیدکرد که این کشورکنترل صادرات چندین عنصر حیاتی برای تولید محصولات مدرن با فناوری پیشرفته را در دست دارد. این عناصر شامل تنگستن، تلوریم، بیسموت، مولیبدن و ایندیم است که بسیاری از آنها توسط سازمان زمین‌شناسی آمریکا به‌عنوان مواد معدنی حیاتی شناسایی شده‌اند. این بدان معناست که عناصر مذکور برای امنیت اقتصادی واشنگتن در زنجیره تأمین جهانی آسیب‌پذیرند و در برابر اختلالات تهدید می‌شوند.این تعرفه‌هاجدا از مجموعه کنترل‌هایی است که چین در ماه دسامبر بر عناصر کلیدی مانند گالیوم اعمال کرده است. فیلیپ لوک، اقتصاددان در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی و مقام سابق وزارت خارجه آمریکا، روز دوشنبه در یک میزگرد گفت: «آنها ساختار کنترل صادرات بسیار پیشرفته‌تری دارند.»مسئول سابق آمریکایی ادامه داد:«مابرای بسیاری از مواد معدنی حیاتی به آنها وابسته هستیم:گالیوم، ژرمانیوم، گرافیت و ... .بنابراین آنها می‌توانند آسیب قابل توجهی به اقتصاد ماوارد کنند.»علاوه‌براین، اداره دولتی تنظیم بازار چین روز گذشته اعلام کرد که گوگل را به ظن نقض قوانین ضدانحصار مورد بررسی قرار خواهد داد. هرچند بیانیه چینی‌ها به تعرفه‌ها اشاره‌ای نکرد اما این خبر تنها چند دقیقه پس از اعمال تعرفه‌های ۱۰درصدی ترامپ بر کالاهای چینی منتشر شد. مشخص نیست که این اقدام چین چگونه بر فعالیت‌های گوگل تأثیر خواهد گذاشت. مقامات چینی اعلام کردند که این شرکت مدت‌هاست با شکایت‌هایی از سوی سازندگان گوشی‌های هوشمند چینی درباره شیوه‌های تجاری خود در مورد سیستم عامل اندروید مواجه بوده است. بااین‌حال، گوگل حضور محدودی در چین دارد و موتور جست‌وجوی آن، مانند اکثر پلتفرم‌های غربی دیگر، در این کشور محدود شده است. گوگل در سال۲۰۱۰ پس از خودداری از انطباق با درخواست‌های دولت چین و به‌دنبال یک‌سری حملات سایبری به این شرکت، از بازار چین خارج شد.
ضرر نهایی آمریکا از جنگ تعرفه‌ای
به گزارش رسانه پولتیکو، ترامپ تعرفه‌ها را نه‌تنها به‌عنوان ابزاری تنبیهی، بلکه به‌عنوان یک اصل اقتصادی می‌نگرد و بر این باور است که آمریکا تنها زمانی می‌تواند قدرتمندتر شود که صادرات آن از واردات بیشتر باشد. او به تعرفه‌ها نه‌تنها به‌عنوان ابزاری برای احیای صنعت تولید، بلکه به‌عنوان جایگزینی برای مالیات بر درآمد نیز نگاه می‌کند. اما این رویکرد با چالش‌های جدی روبه‌روست. درآمد حاصل از اعمال گسترده‌ترین تعرفه‌ها تنها حدود ۲درصد از مالیات بر درآمد آمریکا را تأمین می‌کند. تجارت آزاد مزایای قابل توجهی برای اقتصاد آمریکا به ارمغان آورده است، ازجمله رشد اقتصادی، افزایش صادرات و اشتغال‌زایی. ترامپ این واقعیت را نادیده می‌گیرد و بر این باور است که هیچ رقیبی نمی‌تواند با آمریکا رقابت کند، زیرا واشنگتن «بزرگ‌ترین صندوق مالی» را در اختیار دارد.
چارچوب فکری تیم ترامپ
گسترش واژه «جهانی‌شدن» در نیمه دوم دهه ۱۹۸۰میلادی به‌دنبال افزایش شدید حجم سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی از سوی شرکت‌های چندملیتی رخ‌داد. جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از کشورهای صنعتی به سوی کشورهای در حال صنعتی‌شدن سالانه به میزان ۱۵ درصد افزایش یافت. دولت کنونی آمریکا برای بهبود کسری تجاری خود در مقایسه با اقتصادهای نوظهور جهانی، نظیر جمهوری خلق چین، به نظریه تجارت راهبردی روی آورده است. این راهبرد معتقد است که دولت‌ها باید به شرکت‌های ملی کمک کنند تا از آثار مثبت جانبی برخوردار شوند.دولت‌ها باید به‌جای شرکت‌های خارجی، امکان بهره‌مندی از سود را برای شرکت‌های ملی فراهم کنند. ترامپ بر این باور است که آمریکا قدرتمندترین ملت در بازار جهانی است و می‌تواند حداکثر تعرفه‌ها را علیه رقبای خود تعیین کند. بر اساس این دیدگاه، یک اقتصاد قدرتمند در نظام بین‌الملل می‌تواند با محدود کردن واردات و کاهش تقاضا برای یک محصول، موجب کاهش قیمت کالای وارداتی شود. این نظریه فراتر رفته و معتقد است ملت‌ها از توان مداخله موثر در مسائل تجاری و کسب منفعت بیشتر برخوردارند. تصمیمات تعرفه‌ای دولت ترامپ، بر این اساس، به‌منظور حمایت از شرکت‌های داخلی و افزایش توان تولید اتخاذ شده است. کاخ‌سفید با اختصاص یارانه‌های مستقیم به شرکت‌ها و حمایت چشمگیر از صنایع داخلی، خواهان کاهش حضور شرکت‌های خارجی، به‌ویژه چینی، در صنعت کشور است. جریانات نزدیک به ترامپ بر این باورند که چگونه کارگران آمریکایی با دستمزد پایه حدود ۲۰ دلار در ساعت می‌توانند با میلیون‌ها کارگر چینی، ویتنامی و اندونزیایی که درآمدی حدود ۲۰ سنت در ساعت دارند، رقابت کنند؟ حامیان رئیس‌جمهور آمریکا اعتقاد دارند که انتقال شعبه‌های شرکت‌های چندملیتی آمریکایی به خارج از کشور و مهاجرت، از دلایل اصلی تشدید مشکلات بسیاری از کارگران آمریکایی است.
غرش اژدهای زرد
آسوشیتدپرس در گزارشی درباره تعرفه‌های چین تاکیدکرد که این کشورکنترل صادرات چندین عنصر حیاتی برای تولید محصولات مدرن با فناوری پیشرفته را در دست دارد. این عناصر شامل تنگستن، تلوریم، بیسموت، مولیبدن و ایندیم است که بسیاری از آنها توسط سازمان زمین‌شناسی آمریکا به‌عنوان مواد معدنی حیاتی شناسایی شده‌اند. این بدان معناست که عناصر مذکور برای امنیت اقتصادی واشنگتن در زنجیره تأمین جهانی آسیب‌پذیرند و در برابر اختلالات تهدید می‌شوند.این تعرفه‌هاجدا از مجموعه کنترل‌هایی است که چین در ماه دسامبر بر عناصر کلیدی مانند گالیوم اعمال کرده است. فیلیپ لوک، اقتصاددان در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی و مقام سابق وزارت خارجه آمریکا، روز دوشنبه در یک میزگرد گفت: «آنها ساختار کنترل صادرات بسیار پیشرفته‌تری دارند.»مسئول سابق آمریکایی ادامه داد:«مابرای بسیاری از مواد معدنی حیاتی به آنها وابسته هستیم:گالیوم، ژرمانیوم، گرافیت و ... .بنابراین آنها می‌توانند آسیب قابل توجهی به اقتصاد ماوارد کنند.»علاوه‌براین، اداره دولتی تنظیم بازار چین روز گذشته اعلام کرد که گوگل را به ظن نقض قوانین ضدانحصار مورد بررسی قرار خواهد داد. هرچند بیانیه چینی‌ها به تعرفه‌ها اشاره‌ای نکرد اما این خبر تنها چند دقیقه پس از اعمال تعرفه‌های ۱۰درصدی ترامپ بر کالاهای چینی منتشر شد. مشخص نیست که این اقدام چین چگونه بر فعالیت‌های گوگل تأثیر خواهد گذاشت. مقامات چینی اعلام کردند که این شرکت مدت‌هاست با شکایت‌هایی از سوی سازندگان گوشی‌های هوشمند چینی درباره شیوه‌های تجاری خود در مورد سیستم عامل اندروید مواجه بوده است. بااین‌حال، گوگل حضور محدودی در چین دارد و موتور جست‌وجوی آن، مانند اکثر پلتفرم‌های غربی دیگر، در این کشور محدود شده است. گوگل در سال۲۰۱۰ پس از خودداری از انطباق با درخواست‌های دولت چین و به‌دنبال یک‌سری حملات سایبری به این شرکت، از بازار چین خارج شد.
ضرر نهایی آمریکا از جنگ تعرفه‌ای
به گزارش رسانه پولتیکو، ترامپ تعرفه‌ها را نه‌تنها به‌عنوان ابزاری تنبیهی، بلکه به‌عنوان یک اصل اقتصادی می‌نگرد و بر این باور است که آمریکا تنها زمانی می‌تواند قدرتمندتر شود که صادرات آن از واردات بیشتر باشد. او به تعرفه‌ها نه‌تنها به‌عنوان ابزاری برای احیای صنعت تولید، بلکه به‌عنوان جایگزینی برای مالیات بر درآمد نیز نگاه می‌کند. اما این رویکرد با چالش‌های جدی روبه‌روست. درآمد حاصل از اعمال گسترده‌ترین تعرفه‌ها تنها حدود ۲درصد از مالیات بر درآمد آمریکا را تأمین می‌کند. تجارت آزاد مزایای قابل توجهی برای اقتصاد آمریکا به ارمغان آورده است، ازجمله رشد اقتصادی، افزایش صادرات و اشتغال‌زایی. ترامپ این واقعیت را نادیده می‌گیرد و بر این باور است که هیچ رقیبی نمی‌تواند با آمریکا رقابت کند، زیرا واشنگتن «بزرگ‌ترین صندوق مالی» را در اختیار دارد.
پیشنهادی باخبر
تبلیغات
