آیا زاکانی مسیر خود را از جلیلی جدا کرده ؟
رویداد۲۴| همین چند روز پیش بود که مسعود پزشکیان در مراسم رونمایی از اتوبوس‌ها برقی کنار همان رقیب انتخاباتی خود که تا آخر نماند، ایستاد و عکس گرفت. به نظر می‌رسید که «وفاق» حداقل بین دولت و شهرداری تهران ایجاد شده است. روزنامه همشهری به عنوان ارگان مطبوعاتی شهردای، اما نشان داد که از این خبر‌ها نیست.
این رسانه اصولگرا با طیف پایداری همراه شد و در راستای استیضاح وزیر اقتصاد، نوشت: «استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، به نقطه جوش رسیده و اکنون به یکی از کانون‌های پر بحث مجلس تبدیل شده است. شمار امضا‌های این استیضاح از ۱۱۰ نفر فراتر رفته و همچنان رو به افزایش است؛ نشانه‌ای آشکار از عزم جزم نمایندگان برای پایان دادن به آنچه ناکارآمدی مدیریت اقتصادی دولت می‌خوانند. اما آنچه این روند را از سایر استیضاح‌های معمولی متمایز کرده، واکنش تند و کم‌سابقه مجلس به لابی‌های پشت پرده‌ای است که هدفشان متوقف کردن این فرآیند عنوان شده است.»
گذشته از، استیضاح همتی، لابی‌های دولت و رفتار مجلس که درباره آن حرف بسیار است؛ رفتار زاکانی و رسانه‌اش موضوع قابل توجهی است. رویکردی که این چهره اصولگرا گرفته و به نظر می‌رسد از جهات مختلف با دیگر مخالفان دولت فاصله و تفاوت دارد.
اختلاف اصولگرایان در مخالفت با دولت!
انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ که به ریاست جمهوری مسعود پزشکیان انجامید از جهات مختلف عرصه سیاسی کشور را متاثر کرد. شاید یکی از این تاثیرات قابل توجه، نسبت جریانات، شخصیت‌ها و رسانه‌های اصولگرا با دولت برآمده از این انتخابات باشد. در نزدیک به سه دهه گذشته شاید برای اولین مرتبه باشد که دولتی به ریاست چهره‌ای منسوب به اصلاح طلبان و میانه‌رو‌ها بر سر کار آمده که اصولگرایان در مواجهه با آن یکدستی و اتحاد سابق را ندارند و بخش‌های مختلف جریان اصولگرا هریک مسیر خود را در برخورد با دولت پزشکیان پیش گرفتند.
در میان رقبای انتخابات ریاست جمهوری صریح‌ترین و تندترین انتقادات که در بسیاری از موارد به طعن و توهین نیز آلوده می‌شد از سوی علیرضا زاکانی شهردار تهران به سوی پزشکیان روانه می‌شد. سعید جلیلی و پس از آن، محمدباقر قالیباف در دور اول انتخابات تا حدودی جانب احتیاط را نگه میداشتند، اما این زاکانی بود که بی پروا حملات سیاسی و رسانه‌ای را به کمپین پزشکیان و حتی شخص او سازمان می‌داد. با حمایت و تمجید‌های مقامات و نهاد‌های ارشد نظام که نسبت به مشی فردی و مواضع سیاسی رئیس جمهور منتخب ابراز می‌شد تغییر رویه سیاسی بخش‌هایی از اصولگرایان آغاز شد. ماه‌های پساانتخابات دوران تغییر مواضع چهره‌های اصولگرا دست‌کم در ظاهر بود.
انتخابات برای سعید جلیلی، جبهه پایداری و رسانه‌ها و شخصیت‌های وابسته به آن به عنوان اصلی‌ترین رقیب انتخاباتی پزشکیان، نه تنها پایان نیافته بلکه با عمق بیشتری ادامه دارد. روزی نیست به انواع مناسبت‌ها و بهانه‌ها، رجانیوز اصلی‌ترین رسانه این جریان سیاسی به پزشکیان و دولت او حمله نکند. از سیاست و اقتصاد گرفته تا خرده‌گیری و تخریب از جزئی‌ترین کنش‌های دولت و رئیس جمهور. نزدیکان فکری جبهه پایداری و لشکر رسانه‌ای شان در زمانی که به علت خاموشی و کمبود برق، اوقات عموم مردم و فعالان اقتصادی وصنعتی تلخ شده بود تا جایی پیش رفتند که بحث استعفای زودهنگام رئیس جمهور مطرح کردند و حول این محور جریان سازی کردند که دولت چهاردهم در دهه فجر از قدرت کنار خواهد رفت.
رویکرد خاص زاکانی و همشهری
در میان اصولگرایان، اما ماجرای محمدباقر قالیباف و علیرضا زاکانی به واسطه حضور در جایگاه‌های حکومتی متفاوت است. قالیباف در مجلس ناگزیر است بیش و کم با پزشکیان همکاری کند و کج دار مریز روند تعامل با دولت را پیش برده است. در این میان عملکرد زاکانی جالب توجه است. او در هفته‌های ابتدایی بعد از انتخابات با اعلام اینکه جمله معروف «بله تا آخر می‌مانم و نمی‌گذارم امثال شما رئیس جمهور شوید» خطاب به پزشکیان «منوط به اذن خدا شده بود» نشان داد فعلا قصد ندارد با پزشکیان که حالا دیگر نه رقیب انتخابات که رئیس جمهور ایران بود تقابل کند.
عملکرد روزنامه همشهری نیز موید این نظر است رویکرد‌های سیاسی و خبری ارگان رسانه‌ای شهرداری تهران شاید حمایت از رئیس جمهور نباشد، اما می‌توان گفت دست کم تقابلی هم نیست. تجلیل از مواضع رئیس جمهور در حوزه سیاست خارجی و محور مقاومت در دستور کار روزنامه همشهری قرار دارد و تیتر‌های اصلی این روزنامه با رویکرد حمایت و تائید رئیس جمهور تنظیم می‌شود.
زاکانی و رسانه‌های شهرداری تا این مرحله می‌کوشند وارد نقد مستقیم رئیس جمهور نشوند، اما رویکرد آشنای حمله به اطرافیان رئیس جمهور و اصلاح طلبان که پزشکیان منسوب به آنهاست را دنبال کنند. طبق ارزیابی زاکانی و مشاوران رسانه‌ای وی، این روش کارآمدتر است چرا که آسیب‌های سیاسی برخورد مستقیم با رئیس جمهور را ندارد و می‌تواند فضا را برای آینده و زمانی که تغییر سیاست را اقتضا کند فراهم آورد.
از همین روست که به عنوان مثال روزنامه همشهری از زاویه حمایت از رئیس جمهور سیاست رسانه‌ای القای اختلاف میان اصلاح طلبان را دنبال می‌کند. در ماجرای سفر پزشکیان به خوزستان و انتشار تصاویر بیل بدست گرفتن وی، همشهری انتقاد رسانه‌های اصلاح طلب از این اقدام رئیس جمهور را با انتشار گزارشی با تیتر " حمله به رئیس جمهور با چماق پوپولیسم " برجسته کرد و نوشت: جدا از اختلاف عقیده به‌وجود آمده میان نیرو‌های حامی دولت بر سر اقدام رئیس‌جمهور، نمی‌توان این واقعیت را نیز کتمان کرد که برخی نیرو‌های سیاسی همواره نگاهی بدبینانه نسبت به «کار یدی» یا در یک تصویر کلی‌تر، نسبت به «همرنگ مردم شدن»، داشته‌اند و اساسا حضور در میان توده مردم را با دگنک «پوپولیسم» از صحنه سیاست‌ورزی بیرون کرده‌اند و اجازه تنفس به اقسام گرایش‌های مردم‌گرایانه نمی‌دهند».
هنگامی که موج رسانه‌ای استعفای زودهنگام رئیس دولت چهاردهم که پایداری آن را سازمان داده بود ایجاد شد جهان نیوز سایت متعلق به زاکانی توپ آن را به زمین حامیان دولت انداخت و نوشت: این حامیان پزشکیان بودند که باعث شکل‌گیری و فراگیری جو رسانه‌ای پیرامون این مسأله بودند. حتی برخی رسانه‌های حامی دولت از وجود برخی جریان‌ها در بدنه اصلاح‌طلبان و اعتدالیون انتقاد کردند که در حال «میرحسین‌سازی» از مسعود پزشکیان هستند و تلاش دارند او را در مقابل حاکمیت قرار دهند».
به نظر می‌رسد زاکانی و متحدانش همچنان به تاکتیک متفاوت با اصولگرایانی همچون سعید جلیلی در برخورد با دولت و رئیس جمهور ادامه دهند آنها تلاش دارند سنگر شهرداری را حفظ کنند و در انتظار فرصت‌های سیاسی احتمالی در آینده بنشینند.
