چگونه «طراحی کرامت» خشن‌ترین شهر جهان را تغییر داد؟

مدئین، شهری که زمانی به‌عنوان یکی از خشن‌ترین نقاط جهان شناخته می‌شد، امروز به نماد بازآفرینی شهری و عدالت فضایی بدل شده است. در قلب این تحول، آلخاندرو اچوروری، قرار دارد؛ مردی که باور داشت زیبایی و طراحی شهری بر اساس اصل «کرامت شهروندی» برای محرومان، می‌تواند احساس تعلق و امید را به شهر بازگرداند.

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، نخستین گام در مسیر دگرگونی مدئین کلمبیا با راه‌اندازی سامانه «متروکابل» برداشته شد؛ تله‌کابینی که محله‌های فقیرنشین واقع در دامنه کوه‌های اطراف شهر را به مرکز مدئین متصل کرد. اما برای آلخاندرو اچوروری، مدیر پروژه‌های شهری شهرداری مدئین بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸، این تنها آغاز راه بود. او می‌دانست که ایجاد ارتباط فیزیکی کافی نیست و باید احساس تعلق اجتماعی نیز بازسازی شود.

اچوروری معتقد بود که «ساختمان خوب، فضای خوش‌طراحی، سامانه حمل‌ونقل شایسته و رویداد فرهنگی باکیفیت، همگی در سطح روانی تأثیرگذارند و حس دیده‌شدن و شمول در شهر را به شهروندان القا می‌کنند.» همین نگرش، الهام‌بخش پروژه‌هایی شد که سیمای شهر را تغییر داد.

چگونه «طراحی کرامت» خشن‌ترین شهر جهان را تغییر داد؟

در قالب این برنامه، پنج «کتابخانه‌پارک» در مناطق کم‌برخوردار شهر ساخته شد؛ بناهایی مدرن که در میان فضاهای سبز و چشم‌نواز قرار داشتند و به کانون‌های فرهنگی و اجتماعی محلات بدل شدند. این فضاها نه‌تنها کتابخانه، بلکه پناهگاهی امن و زیبا برای گردهمایی، آموزش و تعامل اجتماعی بودند؛ نخستین مکان‌های عمومی امنی که بسیاری از خانواده‌ها در این محلات تجربه می‌کردند. پس از پایان دوران مدیریت اچوروری، شهرداری مدئین پنج کتابخانه‌پارک دیگر نیز بنا کرد تا این تجربه گسترش یابد.

اما این معمار اصلاح‌گر به‌خوبی می‌دانست که با چند ساختمان زیبا نمی‌توان زندگی مردم را متحول کرد. او و همکارانش برنامه‌ای جامع را در پیش گرفتند که شامل بازسازی مدرسه‌ها، کاشت درختان، بهسازی خیابان‌ها و طراحی مجدد فضاهای عمومی بود. همه این طرح‌ها با مشارکت مستقیم ساکنان محلات انجام می‌شد تا هر پروژه نه محصولی تحمیلی، بلکه نتیجه «هم‌آفرینی» میان مردم و دولت باشد. اچوروری می‌گوید: «یکی از رازهای موفقیت مدئین در این است که هیچ پروژه‌ای به‌صورت جداگانه انجام نشد؛ همه آنها به‌صورت شبکه‌ای به هم متصل و با مشارکت مردم طراحی شدند.»

امروز، مدئین با چهره‌ای نو و روحی تازه، الگویی جهانی برای بازآفرینی شهری و عدالت اجتماعی به شمار می‌آید. تجربه این شهر نشان می‌دهد که معماری، اگر با درک انسانی و نگاه اجتماعی همراه شود، می‌تواند نه‌فقط چهره شهر، بلکه ذهن و روح شهروندان را نیز دگرگون کند.

چگونه «طراحی کرامت» خشن‌ترین شهر جهان را تغییر داد؟

پیشنهادی باخبر