اقتصاد ایران در نقطه شکننده | دولت برای متوقف کردن قیمت ارز و طلا چه می‌تواند بکند؟
رویداد۲۴| وضعیت اقتصادی کشور اصلا خوب نیست و آشفتگی بازار ارز و طلا سایر بازار‌ها مثل مسکن و خودرو و حتی اقلام اساسی و معیشت مردم را تحت تاثیر قرار داده است. در این وضعیت تیم اقتصادی دولت به شدت تحت فشار است. از یک طرف راه افتادن شایعات درباره کنار گذاشتن رئیس کل بانک مرکزی و از سوی دیگر قرار گرفتن وزیر اقتصاد زیر تیغ استیضاح!
در پی این وضعیت روزنامه اصلاح‌طلب هم‌میهن در شماره امروز خود سعی کرده به این سوال پاسخ دهد که دولت برای متوقف کردن قیمت ارز و طلا چه می‌تواند بکند؟
«هم میهن» نوشته: «برای دست یافتن به هدف یکسان‌سازی نرخ ارز لازم است موانعی که جلوی ورود ارز به کشور را می‌گیرد از سر راه برداشت. امروز با دو مانع بزرگ در این زمینه مواجه هستیم. سد اول ترامپ و سیاست فشار حداکثری به تهران است و سد دوم عدم عضویت ایران در FATF.»
این روزنامه همچنین درباره تاثیر سیاست‌های دولت بر بازار‌ها نوشته: «بازار به سیاست‌های ارزی دولت کاری ندارد و راه خود را می‌رود. چنانکه در همین مدت یک ماه اخیر قیمت برنج و حبوبات رشد عجیبی داشت. یعنی پیش از افزایش نرخ ارز ترجیحی قیمت‌ها دستخوش تغییرات شد. این تغییرات هم بیش از آنکه تحت تاثیر اقلیم و میزان تولید باشد، به انتظارات تورمی بازار برمی‌گردد.»
حمیدرضا میرمعینی کارشناس اقتصاد به «هم‌میهن» گفته: «نمی‌توان ارز را از داخل کشور استخراج کرد و به مردم داد و این یعنی تمام جوامع نیازمند ارتباط درست و منطقی با هم هستند. کشور ما همیشه نفت‌زده بوده و درآمد جایگزین برای آن نداشته‌ایم؛ بنابراین هر تحریم و محدودیتی در فروش نفت باعث می‌شود اقتصاد کشور دچار اختلال شود.»
وی تاکید می‌کند: «از نظر من با توجه به تجربیاتی که در ۲۰ سال اخیر داشتیم هیچ راهکاری جز رفع تحریم‌ها و توافق برای تغییرات اساسی اقتصادی نداریم. با بدنه ضعیف و این مشارکت کم که حاکمیت و دولت برای خود ایجاد کرده‌اند امکان بقای اقتصادی را ضعیف کرده است. دولت و اقتصاد به یک نقطه اقتصادی بسیار بسیار شکننده رسیده که باید در آن تغییرات اساسی داد که اگر رخ دهد خیلی زود شاهد اصلاح و بهبود اوضاع اقتصادی خواهیم بود؛ چراکه به سرعت می‌توانیم با سرمایه‌گذاری خارجی نیاز ارزی خود را تامین کنیم و همچنین برای خود درآمد ارزی ایجاد کنیم. این روند باعث خواهد شد ارزش پول ملی افزایش پیدا کند و تورم نیز کاهش یابد. کشور ما دچار سیاستگذاری‌های اشتباهی در اقتصاد است که هیچ دستاوردی برای مردم نداشته است.»
محمدتقی فیاضی، اقتصاددان نیز گفته: « دولت به شدت با مضیقه ارز مواجه است و نمی‌تواند سرکوب قیمتی دوران وفور فروش نفت را ادامه دهد پس قیمت ارز بالا می‌رود و فاصله‌ای که بین نرخ رسمی ارز و بازار آزاد وجود دارد شدید می‌شود و دولت دیگر نمی‌تواند ادامه دهد.»
او همچنین می‌گوید: «دولت کار خاص و زیربنایی نمی‌تواند انجام دهد، اما نباید دست در جیب مردم کند. ابزار کمکی که معمولاً به داد دولت‌ها می‌رسد یعنی ارز فراوان، وجود ندارد؛ بنابراین هیچ کاری از دست دولت برنمی‌آید. اولین اصلاح اساسی که باید صورت بگیرد این است که دولت دست در جیب مردم نکند و تلاش کند پول ملی که ناموس ملی است ضعیف نشود. دیگر اینکه تراز‌های تجاری و سرمایه را در کوتاه‌مدت و حداکثر در میان‌مدت کنترل و مدیریت کند. به‌هرحال تورم افسارگسیخته عامل اصلی جهش‌های ارزی است.»
علی سعدوندی اقتصاددان و استاد دانشگاه نیز گفته: «قدم اول این است که باید جلوی کسری بودجه گرفته شود».
او افزوده است: «همه چیز رها شده تا مرگ کامل این بیمار سرطانی. هرچند درمان این مریض دردناک شده، اما قابل درمان است، اما اگر اقدامی نکنیم به فاجعه منجر خواهد شد. ما دیدیم که دولت قبل و جناب آقای خاندوزی و آقای صالح‌آبادی نیز مانند آقای همتی و فرزین حاضر نشدند با مدیران خاطی نظام بانکی برخورد کنند و حاضر نشدند مشکل کسری بودجه را حل کنند، چون دیدند اگر مثلاً سامانه نان ایجاد کنند بهتر از این است که قیمت نان را گران کنند و در واقع بحران را به سمت بزرگترین ابربحران‌ها به تعویق انداختند.
متاسفانه افرادی که به سمت اصلاح قدم برمی‌دارند بدون استثنا از جامعه فرهیختگان و دولت و حاکمیت حذف می‌شوند، اما کسی که به دنبال تداوم این وضعیت تا سقوط کامل است مورد تایید قرار می‌گیرد. متاسفانه یک جو چاپلوسی در سیاستگذاری کشور وجود دارد.»
