نقشه راه ترکیه برای کنترل دفاعی و امنیتی سوریه

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، نگاهی به روزنامه‌های امروز چاپ آنکارا، نشان می‌دهد که جراید وابسته به حزب عدالت و توسعه، خبر دیدار رییس جمهور ترکیه و رییس حکومت انتقالی سوریه را با آب و تاب بسیار و به شکلی اغراق‌آمیز پوشش داده‌اند. اما روزنامه‌های منتقد دولت همچون جمهوریت، سوزجو، ینی چاغ و ملی گازته، یا به این خبر اشاره نکرده‌اند و یا با درج یک عکس و تیتر کوچک، نشان داده‌اند که در این مورد، مواضع خاصی دارند.

روزنامه‌هایی نظیر حریت، آکشام، ترکیه، تقویم، صبح، ملیت، ینی شفق، ینی آکیت و چندین جریده دیگر که عملاً به عنوان ارگان تبلیغاتی حزب عدالت و توسعه و دولت اردوغان شناخته می‌شوند، عبارات اغراق آمیزی نظیر «دیدار تاریخی در بش تپه آنکارا» به کار برده‌اند.

این روزنامه‌ها همچنین مانور ویژه‌ای بر روی این مساله داده‌اند که اردوغان در اقدامی متفاوت، برای نشان دادن اوج حُسن نیت خود به مقامات حکومت جدید سوریه، هواپیمای خود را به دمشق فرستاده و احمد الشرع و همراهانش با هواپیمای ویژه اردوغان به آنکارا سفر کرده‌اند.

الشرع که ریاض پایتخت عربستان را به عنوان مقصد نخستین سفر خارجی خود انتخاب کرده بود، در شرایطی آنکارای ترکیه را به عنوان مقصد دوم انتخاب کرد که مقامات حزب و دولت اردوغان و به ویژه هاکان فیدان وزیر امور خارجه و ابراهیم کالن رییس سرویس اطلاعاتی میت، عملاً در حال طراحی ساختار سیاسی نوین دمشق هستند.

کدام تیتر برجسته‌تر شد؟

مرور اخبار و گزارش‌های تلویزیونی و مطبوعاتی ترکیه درباره سفر احمد الشرع به این کشور، نشان دهنده این است که مخرج مشترک و نقطه مشابه اغلب رسانه‌ها و جراید نزدیک به اردوغان چنین است: «در جغرافیای سوریه، جایی برای تروریسم وجود نخواهد داشت».

منظور از این تیتر، اشتراک نظر ترکیه و سوریه در مورد تداوم فعالیت شبه نظامیان کُرد نزدیک به پ.ک.ک در شمال سوریه است.

برجسته شدن تیتر «ضرورت مبارزه با پ.ک.ک» نشان دهنده این است که چهار محور مهم سیاست خارجی آنکارا در قبال سوریه، عبارتند از:

مهار شبه نظامیان کُرد تحت امر پ.ک.ک در شمال سوریه.

تشکیل یک دولت تحت الحمایه ترکیه در سوریه.

در دست گرفتن بازار مصرف و منابع اقتصادی سوریه.

تلاش برای نفوذ کامل و عمیق در کل ساختار دفاعی و امنیتی سوریه از راه فروش تسلیحات و تجهیزات، همکاری امنیتی و آموزش نیروها.

الشرع، قبل از سفر به آنکارا در مصاحبه با شبکه تلویزیونی ملی سوریه گفته بود که دل خوشی از گفتگو با مظلوم عبدی فرمانده کل شبه نظامیان موسوم به «قسد» نداشته و دیدار آنها، سرشار از اختلاف نظر بوده است.

متقابلاً، مظلوم عبدی نیز در مصاحبه با چند رسانه دیگر اعلام کرده بود که او و همراهانش به دنبال تجزیه سوریه و تاسیس یک ساختار سیاسی خودمختار نیستند و تنها خواسته آنها، مشارکت در مدیریت مناظق کردنشین در یک ساختار سیاسی غیرمتمرکز در سوریه است.

عبدی همچنین به این اشاره کرده بود که ترکیه، با طرح اتهام تجزیه طلبی، می‌خواهد یک پوشش توجیهی برای حملات مداوم به مناطق کردنشین سوریه در اختیار داشته باشد.

تنها چند ساعت قبل از سفر الشرع به ترکیه، سرویس اطلاعاتی میت در یک عملیات پهپادی، مسئول بخش امنیتی گروه تروریستی پ.ک.ک را در عین العرب (کوبانی) هدف قرار داد و این اقدام نمادین، نشانه‌ای از همفکری آنکارا و دمشق در مقابله با پ.ک.ک و نهادهای اقماری آن است.

اردوغان سنگ تمام گذاشت

استقبال رسمی در کاخ ریاست جمهوری، ارسال هواپیمای ویژه به دمشق برای انتقال مهمانان، پوشش رسانه‌ای گسترده و لحظه به لحظه، گوشه‌هایی از پیام اردوغان در مورد دیدار با الشرع بود.

رییس جمهور ترکیه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک اعلام کرد: «پیروزی بزرگ را به برادرم احمد الشرع و تمام مردم سوریه تبریک می‌گویم. ما در تمام حوزه‌ها از سوریه حمایت خواهیم کرد و در بازسازی سوریه نیز از هیچ کمکی دریغ نخواهیم کرد. پس از 13 سال خون و اشک، صفحه جدیدی نه تنها در سوریه بلکه در کل منطقه باز شده است. من سفر تاریخی امروز را سرآغاز دوره دوستی و همکاری دائمی بین دو کشور ما می‌دانم».

اردوغان در ادامه افزود: «مبنای اصلی اساس سیاست‌های ما در قبال سوریه، همواره حفظ تمامیت ارضی و وحدت این کشور بوده است و دیدار ما در فضایی صمیمانه و بر اساس این اصل انجام شد. من از اینکه دیدم تقریباً در هر موضوعی با هم توافق کامل داریم خوشحال شدم. ما به ویژه در مورد اقداماتی که باید علیه سازمان تروریستی تجزیه طلب پ.ک.ک و حامیان آن که شمال شرق سوریه را اشغال کرده‌اند، صحبت کردیم».

جولانی یا احمد الشرع نیز گفت: «من از آقای اردوغان برای دعوتش تشکر می‌کنم. مردم سوریه هرگز مواضع ترکیه را فراموش نخواهند کرد. روابط بین دو کشور همیشه قوی بوده است. بیایید در همه زمینه‌ها همکاری کنیم و اهداف استراتژیک خود را تعیین کنیم. می‌خواهیم زیرساخت‌ها بازسازی شود و سوریه از نظر اقتصادی دوباره روی پای خود بایستد. ما می‌خواهیم روابط با ترکیه را به یک همکاری استراتژیک عمیق تبدیل کنیم».

الشرع همچنین خواستار آن شد که با اعمال فشار بین‌المللی، رژیم صهیونیستی از جولان خارج و به مرزهای 1967 بازگردانده شود.

الشرع درباره نهادهای اقماری پ.ک.ک و شبه نظامیان کُرد شمال سوریه نیز گفت: «ما با ترکیه در شمال شرق سوریه حساسیت‌های مشابهی داریم. ما با ترکیه در مورد امنیت منطقه توافق داریم. ما می‌خواهیم هر چه زودتر، در کشورمان میزبان جناب رئیس جمهور اردوغان باشیم. امیدوارم بتوانیم هر چه زودتر روابط تجاری خود را با ترکیه توسعه دهیم. در زمینه همکاری امنیتی خواهد بود و در این دیدار درباره تهدیدات صحبت کردیم».

همچنین فخرالدین آلتون مسئول امور رسانه‌ای نهاد ریاست جمهوری ترکیه اعلام کرده که آنکارا می‌تواند در موضوعاتی مانند نگارش قانون اساسی و مقررات قانونی مرتبط با روند سیاسی، پشتیبانی کارشناسی انجام دهد.موضوع مهم دیگری که به موازات روند سیاسی در حال توسعه است، همکاری امنیتی است.

ژنرال یاشار گولر وزیر دفاع ملی ترکیه نیز اعلام کرده که در صورت درخواست طرف سوری، نیروهای مسلح ترکیه می‌توانند از ایجاد ارتش جدید در این کشور حمایت کنند. اولین گام در این راستا، اعزام هیئت عالی رتبه نظامی تیم اردوغان بود که در اواخر ژانویه از ترکیه به سوریه رفت. ولی در نشست خبری که پس از این دیدار برگزار شد، هیچ اظهارنظری از سوی رهبران در این زمینه صورت نگرفت.

حمل و نقل و انرژی نیز از جمله زمینه‌های حمایتی است که ترکیه در کوتاه مدت ارائه خواهد کرد. گفته می‌شود اردوغان به وزرای حمل و نقل و انرژی دستور داده تا در زیرساخت‌های کشور بهبودهای لازم را انجام دهند.

روزنامه «ترکیه» از روزنامه‌های تحت امر حزب حاکم ترکیه نیز اعلام کرده که توافق اولیه برای همکاری امنیتی صورت گرفته و قرار است حریم هوایی سوریه توسط پهپادهای بیرقدار تولید ترکیه رصد شوند و همچنین در بازطراحی سرویس اطلاعاتی استخبارات سوریه و ستاد کل نیروهای مسلح این کشور، رایزنی سطح بالا با مقامات ترکیه صورت خواهد گرفت و الگوی اولیه در اختیار دمشق قرار گرفته است.

همچنین قرار است تعدادی پایگاه نظامی در سوریه در اختیار ارتش ترکیه قرار بگیرد اما به مختصات جغرافیایی مناطق، اشاره نشده است.

انتهای پیام/