به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در دنیای امروز، قدرت نظامی کشورها فقط به تعداد سربازها محدود نمیشود؛ بلکه نیروی هوایی نقش تعیینکنندهای در امنیت ملی ایفا میکند. سرعت، واکنش سریع و توان تسلط بر آسمانها به بخش مهمی از استراتژی دفاعی کشورها تبدیل شدهاند. به همین دلیل بسیاری از کشورها بهطور جدی در حال گسترش و نوسازی نیروی هوایی خود هستند تا در برابر تهدیدهای نوظهور جهانی آماده باشند.
۱۰ نیروی هوایی بزرگ دنیا در سال ۲۰۲۵:
ایران پس از امارات در رتبه ۲۲
تعداد کل هواپیماها نباید تنها معیار برای سنجش قدرت یک نیروی هوایی در نظر گرفته شود. نوع و وضعیت هر هواپیما اهمیت زیادی دارد، همانطور که مهارت و آمادگی خلبانان، توانمندی شبکه پشتیبانی و اثربخشی راهبردی مأموریتها نیز نقش تعیینکنندهای ایفا میکنند.
ایران پس از امارات با ۵۵۱ هواگر در این جدول در رتبه ۲۲ قرار گرفته است.
همه هواپیماها برابر نیستند
توجه به یک نکته ضروری است: تعداد هواپیما، بهتنهایی نشاندهنده قدرت واقعی هوایی یک کشور نیست. همانطور که همه کشتیهای جنگی قدرتی یکسان ندارند، بین هواپیماهای نظامی هم تفاوتهای زیادی وجود دارد. مثلاً نمیتوان یک جنگنده مدرن را با یک بالگرد آموزشی بدون سلاح برابر دانست، حتی اگر هر دو در آمار «یک فروند هواپیما» محسوب شوند.
برای درک بهتر قدرت واقعی، باید به عواملی مثل نوع، کارایی، سن، وضعیت عملیاتی و آمادگی ناوگان هوایی توجه کرد. بر همین اساس، «دایرکتوری جهانی هواگردهای نظامی مدرن» (WDMMA) شاخصی به نام TrueValue Rating یا «ارزش واقعی» (TvR) طراحی کرده است.
بر اساس این شاخص، رتبهبندی قدرت هوایی کشورها کاملاً متفاوت میشود.
۱۵ نیروی هوایی برتر جهان بر اساس شاخص TvR
در این رتبهبندی، نیروی هوایی آمریکا با امتیاز ۲۴۲.۹ در صدر قرار دارد. نیروی دریایی و ارتش زمینی این کشور هم بهترتیب با امتیازهای ۱۴۲.۴ و ۱۱۲.۶ در ردههای دوم و چهارم هستند. روسیه با امتیاز ۱۱۴.۲ جایگاه سوم را دارد. نیروی هوایی هند، چین، ژاپن، فرانسه، بریتانیا و استرالیا نیز در بین ۱۵ رتبه برتر دیده میشوند.
مقایسه سه قدرت بزرگ هوایی: آمریکا، روسیه و چین
آمریکا: طبق آمار سال ۲۰۲۲، نیروی هوایی این کشور (USAF) بیش از ۵۲۱۳ هواپیما دارد. اگر نیروهای دیگر مثل نیروی دریایی، ارتش و تفنگداران دریایی را هم حساب کنیم، این عدد به حدود ۱۳ هزار و ۳۰۰ فروند میرسد؛ بیشتر از مجموع ناوگان هوایی پنج کشور بعدی.
بیشترین سهم از ناوگان هوایی آمریکا مربوط به بالگردهای رزمی است (۵۴۶۳ فروند). سایر بخشها شامل ۲۶۶۰ هواپیمای آموزشی، ۲۷۴۰ جنگنده، ۷۴۴ هواپیمای مأموریت ویژه، ۶۲۷ تانکر سوخترسان، و ۹۸۲ هواپیمای ترابری هستند.
روسیه: نیروی هوایی روسیه با ۳۸۶۴ هواپیما در جایگاه دوم قرار دارد. البته ۳۱۸ هواپیمای دیگر در اختیار نیروی دریایی روسیه است. پس از فروپاشی شوروی، بودجه نیروی هوایی روسیه کاهش یافت، اما از آغاز قرن ۲۱، ارتش این کشور روند نوسازی و تقویت خود را از سر گرفت.
چین: ناوگان هوایی چین ترکیبی از نیروهای مختلف است؛ نیروی هوایی ارتش با ۱۹۹۲ هواپیما، ارتش زمینی با ۸۵۷ فروند، و نیروی دریایی با ۴۳۵ فروند. مجموع این ناوگان به ۳۲۸۴ هواپیما میرسد. چین از نظر تعداد هواپیما در رتبه سوم جهان است، اما از نظر نیروی انسانی، از روسیه جلوتر است.
نکته مهم درباره چین این است که پیشرفت نیروی هوایی این کشور طی ۲۰ سال گذشته، چشمگیر بوده است. چین ابتدا ناوگانی قدیمی و ساخت شوروی داشت، اما حالا با طراحی و تولید جنگندههای نسل چهارم، در برخی حوزهها حتی از مدلهای آمریکایی هم پیشی گرفته است. اگر این روند ادامه پیدا کند، چین بهزودی ممکن است جای روسیه را در رتبه دوم بگیرد و حتی به چالشی برای آمریکا تبدیل شود.
۲۲۷۲۲۷