فرهیختگان: خاتمی در نقش لاک‌غلط‌گیر اصلاح‌طلبان | آیا باز هم از او عبور می‌کنند؟
رویداد۲۴| روزنامه فرهیختگان در یادداشتی با عنوان «دیوار واقعیت» به تحلیل مواضع تازه محمد خاتمی درباره جنگ اخیر و نقش توان دفاعی کشور پرداخت. در این یادداشت آمده است که سخنان رئیس دولت اصلاحات درباره هم‌زمانی نقش «موشک و مردم» در پیروزی ایران، فاصله‌گیری روشنی از دوگانه‌سازی‌هایی است که بخشی از اصلاح‌طلبان در سال‌های گذشته میان «دموکراسی و میدان» یا «موشک و مردم» ساخته بودند.
این روزنامه اصولگرا نوشت: «مواضع جدید خاتمی دربارۀ علت دشمنی صهیونیست‌ها و نقش توان دفاعی مانند لاک‌غلط‌گیر برخی اصلاح‌طلبان بود.»
نویسنده یادداشت با اشاره به سابقه دوگانه‌سازی‌های سیاسی می‌نویسد: «طیف رادیکال جناح اصلاح‌طلب چه در دوران پیش از جنگ و چه پس از آن، نوعی دوگانه‌سازی میان رویکرد‌های نظامی و دموکراتیک را دنبال می‌کردند. این طیف با القای آنکه جلب نظر مردم مهم‌تر از افزایش توانمندی نظامی است، یک دوقطبی ساختند که بتوانند نزاع‌های سیاسی‌شان را ادامه دهند.»
در همین چارچوب، یادداشت فرهیختگان یادآور می‌شود که «محمدجواد ظریف هم با طرح جمله معروف خود که گفت موشک مهم است؛ اما مردم مهم‌ترند، به‌نوعی همین دوگانه را بازتولید کرد»؛ دوگانه‌ای که به تعبیر نویسنده «واکنش‌های منفی زیادی به همراه داشت».
فاصله‌گذاری خاتمی با یک دوگانۀ خیالی
فرهیختگان با برجسته کردن این بخش از سخنان خاتمی که «موشک و مردم دو مؤلفه سربلندی ایران در جنگ ۱۲ روزه بود» چنین تفسیر می‌کند که خاتمی با این موضع‌گیری، از نگاه‌های رمانتیک و دوقطبی‌ساز درون جریان اصلاح‌طلبی فاصله گرفته است. این روزنامه نوشته: خاتمی در اظهاراتش روی یک دوگانه تأکید بیشتری دارد و آن‌هم دوگانه ایرانی و ضدایرانی است. اگر او بتواند این بدنه رادیکال را به کنش عقلانی نزدیک کند، اظهاراتش اثربخشی بیشتری در میدان عمل خواهد داشت.»
فرهیختگان سپس تأکید می‌کند: «ساخت دوگانه میان موشک و مردم، برنده‌ای نخواهد داشت. هر سمت این دوگانه که بایستیم، بازنده منفعت و امنیت ملی خواهد بود.»
در ادامه یادداشت آمده است: «صحبت‌های خاتمی را می‌توان به‌نوعی عبور او از مواضع رادیکال طیف اصلاح‌طلب و نگاه‌های رمانتیکی دانست که آنها به جنگ دارند. در‌حالی‌که رادیکال‌های اصلاح‌طلب بدون خوانش درست از واقعیت جنگ، ساز را به جای تفنگ در دست سرباز می‌خواهند، خاتمی با نگاه واقع‌بینانه‌تری از نگاه‌های رمانتیک و دوگانه‌ساز عبور می‌کند.»
دعوا بر سر ایران است، نه بر سر جناح
در بخش پایانی، فرهیختگان به نقل از خاتمی می‌نویسد: «اسرائیل جز به سقوط جمهوری اسلامی قانع نیست و نمی‌خواهد کشوری به نام ایران وجود داشته باشد.»
نویسنده یادداشت با تکیه بر همین بخش، از لزوم درک مشترک خطر دشمن و پرهیز از دعوا‌های سیاست‌زده داخلی سخن می‌گوید: «اگر سیاست‌مداران بدانند برنامه‌ای که دشمن برای ایران و مردم ایران ریخته نه نابودی یک طیف سیاسی بلکه نابودی ایران است، آن زمان نزاع‌های سیاست‌زده بلاموضوع می‌شود.»
در پایان یادداشت نیز تأکید شده است که اگر خاتمی این مواضع را در گفت‌و‌گو‌های درونی جبهه اصلاحات هم تکرار کند، می‌تواند به «تغییر رفتار طیف رادیکال اصلاح‌طلب» و بازگشت آنان به عقلانیت سیاسی منجر شود.
