پیشتازی مقاومت

بعد از حدود یک دهه، سرانجام در یکشنبه گذشته انتخابات شهرداریها و شوراهای محلی در نواحی منطقه «جبل لبنان» بهویژه ناحیه ضاحیه جنوبی بیروت برگزار شد. به نقل از نیوعرب، میزان مشارکت رایدهندگان تا ساعتهای پایانی رایگیری بهحدود ۳۵ درصد رسیده بود. براساس گزارش وزارت کشور لبنان، ۹.۳۲۱نامزد که ۱.۱۷۹نفر بانوان هستند برای کسب ۳۳۳کرسی شوراهای منطقه جبل لبنان به رقابت پرداختند.
حزبالله و متحد شیعی آن در مجلس «جنبش امل» محتمل است که عمده آرای مناطق جنوبی بیروت راکسب کنند.ادامه روند رایگیری از شهروندان لبنان تا اوایل ماه خرداد به درازا خواهد انجامید؛ بهطوریکه، شهروندان شهر بیروت و دره بقاع در ۲۸ اردیبهشت همچنین مناطق جنوبی لبنان نیز در ۳ خرداد آرای خودرا به صندوقهای انتخاباتی خواهند ریخت.این انتخابات نخستین رایگیری بعد از برقراری آتشبس میان حزبالله و رژیمصهیونیستی است که محک خوبی برای احزاب و جریانات لبنانی پیش از انتخابات حساس پارلمانی ۲۰۲۶ محسوب میشود. انتخابات شهرداریها و شوراها بهدلایل مختلف ازجمله کمبود بودجه سه بار توسط دولت به تعویق انداخته شده بود. یورونیوز در گفتوگو با مردم لبنان ادعا کرد که دغدغه عمده رایدهندگان، بازسازی کشور است. محمد عوالی، نامزد شهرداری «حاره حریک» به این رسانه اروپایی گفت: «شورای محلی مسئولیت بزرگی دارد؛ با توجه به تخریب گستردهای که در این منطقه رخ داده است.»
از کمربند مصیبت تا رهبری جامعه لبنان
جامعه شیعه لبنان که از نظر تاریخی، سیاسی و اقتصادی به حاشیه رانده شده بود، با تکیه بر «سابقه فرهنگی ستم و رنج» بهتدریج مسیر سیاسی شدن را پیمود. پست نمادین ریاست مجلس و بهطور کلی میثاق ملی، به یکی از عوامل اصلی نارضایتی شیعیان تبدیل شد؛ جامعهای که خود را از نظام سیاسی طرد شده میدید و راهکاری واقعی برای تغییر این وضعیت نداشت.در همان دوره، یکی دیگر از عوامل محرک فعالیتهای شیعیان، شرایط دشوار اجتماعی -اقتصادی بود که بسیاری از جنبشها را به اقدام ترغیب میکرد. مناطق روستایی حاشیهنشین لبنان که بیشتر ساکنان آن شیعیان بودند و معمولا به «کمربند مصیبت» معروف شده بود.برای خروج از محرومیت، امام موسی صدر جنبش محرومان (حرکة المحرومین) را تأسیس کرد که به همراه شاخه نظامی آن (حرکت امل) به یکی از مهمترین جنبشهای سیاسی شیعه در لبنان تبدیل شد. تهاجم تمامعیار ارتش اشغالگر قدس در سال ۱۹۸۲ به جنوب لبنان، شیعیان به سمت شکلدهی به جنبش حزبالله حرکت کردند که هدف اصلی خود را اخراج سربازان رژیمصهیونیستی میدانست و بعد نزدیک به سه دهه جنگ نامتقارن با اسرائیلیها سرانجام در سال ۲۰۰۰ لبنان را به شکل کامل آزاد کردند.
هویت ملی-اسلامی حزباللّه در خدمت کشور
در نوامبر ۲۰۰۹، حزبالله «سند سیاسی» خود را منتشر کرد که عموما بهعنوان «مانیفستو» شناخته میشود. در این بیانیه از یکسو، جنبش همچنان به جهان دوقطبی «مستضعفان» و «مستکبران» پایبند بود و دیدگاه خود را نسبت به آمریکا و رژیمصهیونیستی با تأکید برضرورت مقابله با«نفوذ فاسد غرب در جهان اسلام» تغییر نداده است. اما از سوی دیگر حزبالله به دموکراسی توافقی لبنان احترام میگذاشته و خود را بخشی از نظام سیاسی لبنان معرفی کرد. حزبالله سرمایهگذاری قابلتوجهی در ایجاد شبکه گستردهای از خدمات اجتماعی انجام داده که ستون اصلی محبوبیت آن را تشکیل میدهد و گفتمان محرومان و مستضعفان این جنبش را تقویت میکند. بهطور خلاصه، این جنبش شبکهای سراسری از خدمات بهداشتی، آموزشی، قضایی و سایر خدمات را توسعه داده و اداره میکند. بر این اساس، حزبالله هویت سیاسی خود را بر پایه ارائه خدمات بنا نهاده است که این خدمات شامل همه جوامع محروم در لبنان نیز میشود. فراتر از این رویکرد عملگرایانه حزبالله در برخورد با مسیحیان لبنان نیز مشهود است.
حمایت مردم از مقاومت
براساس آماروگزارشهای موجود، نتایج حاصل از این انتخابات بیانگرحمایت گسترده مردمی از ائتلافهای حزبالله و جنبش امل، بهویژه در مناطقی است که این ائتلافها توانستند ارتباط مستقیمی با شهروندان برقرار کنند. بررسی نتایج انتخابات نشان میدهد که حزبالله لبنان توانسته در مناطقی نظیر جیه، قماطیه و کیفون پیروزیهای قابلتوجهی کسب کند. این مناطق که همواره در جدال میان نیروهای مختلف سیاسی قرارداشتند،اکنون شاهدتأکید دوبارهای بر مسیرمقاومت هستند.دراقلیم الخروب، بهرغم چالشهای سیاسی و فشارهایی که بر لیستهای وابسته به حزبالله وارد شد، نتایج نهایی نشان داد که مردم این منطقه به ارزشهایی همچون ایستادگی و مقاومت پایبند هستند. حاج بلال داغر نیز در اظهارات خود اشاره کرد که مقاومت اکنون با تمامی شاخههایش حضوری شاخص در این منطقه دارد؛ حضوری که نه فقط نمادین بلکه عملی و واقعی است.
از کمربند مصیبت تا رهبری جامعه لبنان
جامعه شیعه لبنان که از نظر تاریخی، سیاسی و اقتصادی به حاشیه رانده شده بود، با تکیه بر «سابقه فرهنگی ستم و رنج» بهتدریج مسیر سیاسی شدن را پیمود. پست نمادین ریاست مجلس و بهطور کلی میثاق ملی، به یکی از عوامل اصلی نارضایتی شیعیان تبدیل شد؛ جامعهای که خود را از نظام سیاسی طرد شده میدید و راهکاری واقعی برای تغییر این وضعیت نداشت.در همان دوره، یکی دیگر از عوامل محرک فعالیتهای شیعیان، شرایط دشوار اجتماعی -اقتصادی بود که بسیاری از جنبشها را به اقدام ترغیب میکرد. مناطق روستایی حاشیهنشین لبنان که بیشتر ساکنان آن شیعیان بودند و معمولا به «کمربند مصیبت» معروف شده بود.برای خروج از محرومیت، امام موسی صدر جنبش محرومان (حرکة المحرومین) را تأسیس کرد که به همراه شاخه نظامی آن (حرکت امل) به یکی از مهمترین جنبشهای سیاسی شیعه در لبنان تبدیل شد. تهاجم تمامعیار ارتش اشغالگر قدس در سال ۱۹۸۲ به جنوب لبنان، شیعیان به سمت شکلدهی به جنبش حزبالله حرکت کردند که هدف اصلی خود را اخراج سربازان رژیمصهیونیستی میدانست و بعد نزدیک به سه دهه جنگ نامتقارن با اسرائیلیها سرانجام در سال ۲۰۰۰ لبنان را به شکل کامل آزاد کردند.
هویت ملی-اسلامی حزباللّه در خدمت کشور
در نوامبر ۲۰۰۹، حزبالله «سند سیاسی» خود را منتشر کرد که عموما بهعنوان «مانیفستو» شناخته میشود. در این بیانیه از یکسو، جنبش همچنان به جهان دوقطبی «مستضعفان» و «مستکبران» پایبند بود و دیدگاه خود را نسبت به آمریکا و رژیمصهیونیستی با تأکید برضرورت مقابله با«نفوذ فاسد غرب در جهان اسلام» تغییر نداده است. اما از سوی دیگر حزبالله به دموکراسی توافقی لبنان احترام میگذاشته و خود را بخشی از نظام سیاسی لبنان معرفی کرد. حزبالله سرمایهگذاری قابلتوجهی در ایجاد شبکه گستردهای از خدمات اجتماعی انجام داده که ستون اصلی محبوبیت آن را تشکیل میدهد و گفتمان محرومان و مستضعفان این جنبش را تقویت میکند. بهطور خلاصه، این جنبش شبکهای سراسری از خدمات بهداشتی، آموزشی، قضایی و سایر خدمات را توسعه داده و اداره میکند. بر این اساس، حزبالله هویت سیاسی خود را بر پایه ارائه خدمات بنا نهاده است که این خدمات شامل همه جوامع محروم در لبنان نیز میشود. فراتر از این رویکرد عملگرایانه حزبالله در برخورد با مسیحیان لبنان نیز مشهود است.
حمایت مردم از مقاومت
براساس آماروگزارشهای موجود، نتایج حاصل از این انتخابات بیانگرحمایت گسترده مردمی از ائتلافهای حزبالله و جنبش امل، بهویژه در مناطقی است که این ائتلافها توانستند ارتباط مستقیمی با شهروندان برقرار کنند. بررسی نتایج انتخابات نشان میدهد که حزبالله لبنان توانسته در مناطقی نظیر جیه، قماطیه و کیفون پیروزیهای قابلتوجهی کسب کند. این مناطق که همواره در جدال میان نیروهای مختلف سیاسی قرارداشتند،اکنون شاهدتأکید دوبارهای بر مسیرمقاومت هستند.دراقلیم الخروب، بهرغم چالشهای سیاسی و فشارهایی که بر لیستهای وابسته به حزبالله وارد شد، نتایج نهایی نشان داد که مردم این منطقه به ارزشهایی همچون ایستادگی و مقاومت پایبند هستند. حاج بلال داغر نیز در اظهارات خود اشاره کرد که مقاومت اکنون با تمامی شاخههایش حضوری شاخص در این منطقه دارد؛ حضوری که نه فقط نمادین بلکه عملی و واقعی است.
پیشنهادی باخبر