برای درک فاصله جشنواره فجر با جشنواره‌های بین‌المللی بهتر است به آمارها و نمونه‌های عینی مراجعه کنیم. برای مثال، جشنواره فیلم برلین که از سال ۱۹۵۱ برگزار می‌شود، نه‌تنها به‌عنوان یک رویداد فرهنگی مهم، بلکه به عنوان یک موتور اقتصادی برای شهر برلین عمل می‌کند. براساس آمارها، جشنواره فیلم برلین سالانه حدود ۲۱میلیون یورو هزینه دارد که بیشتر آن از طریق اسپانسرها و فروش بلیت تامین می‌شود. با‌این‌حال، این جشنواره با جذب بیش از ۴هزار مهمان، ۳هزار خبرنگار و حضور گسترده سینماگران، درآمدی افزون بر ۱۲۵میلیون یورو برای شهر برلین ایجاد می‌کند. این درآمد از طریق گردشگری، اشتغال‌زایی و فعالیت‌های اقتصادی در صنعت هتل‌داری، رستوران‌ها، حمل‌ونقل عمومی و سایر بخش‌ها حاصل می‌شود.
جشنواره فیلم کن نیز به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین جشنواره‌های سینمایی جهان، تاثیر اقتصادی قابل‌توجهی بر شهر کن و کشور فرانسه دارد. این جشنواره که پس از بازی‌های المپیک و جام جهانی فوتبال، سومین رویداد مهم از نظر پوشش خبری در سراسر جهان است، سالانه حدود ۸۵هزار بازدیدکننده را به خود جذب می‌کند. بودجه سالانه این جشنواره حدود ۲۰میلیون یورو برآورد شده است که از طریق وزارت فرهنگ، شهرداری کن، اسپانسرها و درآمدهای حاصل از فروش بلیت و حق نمایش فیلم‌ها تامین می‌شود.
با‌این‌حال، طبق گزارش هشت سال پیش آژانس گردشگری فرانسه، عواید اقتصادی این جشنواره برای شهر کن و منطقه اطراف آن حدود ۷۵میلیون یورو بوده که عمدتا از طریق هزینه‌های اقامت در هتل‌ها و حمل‌ونقل گردشگران تامین شده است. علاوه بر این، جشنواره کن با ایجاد حدود ۱۷هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم در شهر کن به رونق اقتصادی این شهر کمک شایانی می‌کند.
از دیگر عواید رویدادهای سینمایی می‌توان به تبلیغات تلویزیونی اشاره کرد. به‌عنوان مثال پخش تلویزیونی مراسم اسکار در سال ۲۰۲۲ شامل ۶۰ تا ۷۰ آگهی تبلیغاتی بود که بنا بر اعلام کمپانی دیزنی، یکی از شبکه‌های پخش‌کننده زنده این برنامه، برای هر ۳۰ ثانیه بین ۱.۶ تا ۲.۱میلیون دلار از آگهی‌دهندگان دریافت کرد. از این رو این مراسم در مجموع ۱۳۹میلیون دلار از محل ۷۰ آگهی در پخش تلویزیونی برای کمپانی دیزنی درآمدزایی داشت؛ همچنین ۱۵.۸میلیون دلار از محل ۴۸آگهی در پخش مراسم فرش قرمز کسب شد.
همه اینها در حالی است که جشنواره فیلم فجر، با وجود برگزاری چهل و سومین دوره و برخورداری از حمایت‌های دولتی، نه‌تنها نتوانسته به چنین جایگاه‌هایی نزدیک شود بلکه حتی بعید به نظر می‌رسد اصلا برگزارکنندگانش رویای درآمدزایی از آن را در سر بپرورانند.
در سال‌های اخیر نمایندگان رسمی سینمای ایرانی به موفقیت‌های کمتری در جشنواره‌های معتبر بین‌المللی دست یافته‌اند. این موضوع باعث شده جشنواره فیلم فجر نیز نتواند جایگاه رفیعی در بین جشنواره‌های جهانی برای خود فراهم کند و اعتبار لازم را برای جذب مخاطبان بین‌المللی و سرمایه‌گذاران خارجی کسب کند.
علاوه بر این، مسائل مربوط به زیرساخت‌های گردشگری از دیگر چالش‌های پیش روی جشنواره فیلم فجر است؛ در‌حالی‌که شهرهایی مانند کن و برلین با فراهم کردن امکانات رفاهی مناسب، گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کنند و ایران در این زمینه با مشکلاتی روبه‌روست. بی‌ثباتی‌های اقتصادی و ملاحظات و محدودیت‌های فرهنگی باعث شده گردشگران خارجی کمتری به ایران سفر کنند و در نتیجه، جشنواره فیلم فجر نیز از این موضوع آسیب دیده است.
از سوی دیگر، کم‌توجهی به کیفیت فیلم‌ها و محتوای آنها از دیگر نقاط ضعف جشنواره فیلم فجر است. در‌حالی‌که جشنواره‌های معتبر بین‌المللی با تمرکز بر کیفیت آثار سینمایی، مخاطبان بسیاری را جذب می‌کنند، جشنواره فیلم فجر در برخی دوره‌ها با انتقاداتی مبنی بر عدم توجه به کیفیت فیلم‌ها و انتخاب آثار ضعیف روبه‌رو بوده است؛ تا حدی که حتی در بسیاری مواقع نتوانسته نظر مخاطبان داخلی را به خود جلب کند، چه رسد به اینکه بتواند بهانه‌ای برای جذب گردشگر خارجی باشد.با وجود این، جشنواره فیلم فجر همچنان می‌تواند به‌عنوان یک رویداد مهم در عرصه سینمای ایران مطرح باشد، به شرط اینکه نهادهای دولتی و خصوصی، به‌جای شعارزدگی، برای رفع چالش‌های موجود تلاش کنند.
افزایش تعاملات بین‌المللی، بهبود زیرساخت‌های گردشگری، توجه به کیفیت فیلم‌ها و محتوای آنها، و ایجاد فضایی امن و جذاب برای گردشگران، می‌تواند به جشنواره فیلم فجر کمک کند تا به جایگاه واقعی خود در عرصه سینمای ایران و جهان دست یابد و عواید اقتصادی بیشتری را برای شهر تهران و کشور به همراه داشته باشد.
