باشگاه خبرنگاران جوان؛ مهسا حنیفه - در حالی که غزه زیر بار محاصره‌ای غیرانسانی و حملات بی‌وقفه رژیم صهیونیستی در آستانه فروپاشی انسانی قرار دارد، ناوگان جهانی صمود، با حمایت بیش از ۴۴ کشور، سفری تاریخی را در آب‌های مدیترانه آغاز کرده است. این کارزار عظیم، که بزرگ‌ترین تلاش دریایی برای شکستن محاصره غزه به شمار می‌رود، نه‌تنها حامل کمک‌های حیاتی، بلکه پیامی قاطع از همبستگی جهانی با مردمی است که در برابر ظلم پایداری می‌کنند.

خیزش موج‌های مقاومت 

ناوگان جهانی صمود، که نامش از واژه عربی «صمود» به معنای استقامت و پایداری گرفته شده، در یکم سپتامبر ۲۰۲۵ از بندر بارسلونای اسپانیا حرکت خود را آغاز کرد. این کاروان عظیم، متشکل از بیش از ۷۰ کشتی و صد‌ها فعال از اقشار مختلف، از پزشکان و حقوقدانان گرفته تا هنرمندان و سیاستمداران، با هدفی بلندپروازانه به سوی غزه حرکت می‌کند: رساندن کمک‌های بشردوستانه‌ای نظیر غذا، دارو، شیرخشک و پروتز‌های پزشکی برای کودکان، و به چالش کشیدن محاصره‌ای که از سال ۲۰۰۷ زندگی بیش از دو میلیون فلسطینی را به اسارت گرفته است.

حضور چهره‌هایی، چون گرتا تونبرگ، فعال محیط‌زیست سوئدی، لیام کانینگهام، بازیگر ایرلندی، و نکوسی زویلیله ماندلا، نوه نلسون ماندلا، این کارزار را به نمادی از اتحاد جهانی تبدیل کرده است. با این حال، این سفر از همان ابتدا با موانع طبیعی و سیاسی مواجه شده است؛ از طوفان‌های شدید مدیترانه که ناوگان را وادار به توقف موقت در بارسلونا کرد تا تهدیدات صریح رژیم صهیونیستی که فعالان را «تروریست» خوانده و از بازداشت آنها سخن گفته است. این ناوگان که ائتلافی از «ناوگان آزادی»، «جنبش جهانی غزه» و «صمود نوسانتارا» مالزی را در خود جای داده، نه‌تنها یک اقدام بشردوستانه، بلکه تلاشی برای احیای وجدان جهانی در برابر فاجعه‌ای است که در غزه جریان دارد.

غزه: زخمی در قلب بشریت

محاصره نوار غزه، که از سال ۲۰۰۷ و پس از تسلط حماس بر این منطقه آغاز شد، به یکی از طولانی‌ترین و بی‌رحمانه‌ترین محاصره‌های تاریخ معاصر تبدیل شده است. رژیم صهیونیستی با همکاری مصر، تمامی گذرگاه‌های زمینی، دریایی و هوایی غزه را تحت کنترل شدید قرار داده و این محدودیت‌ها، دسترسی ساکنان این منطقه به نیاز‌های اولیه نظیر غذا، آب، دارو و برق را به حداقل رسانده است. گزارش‌های سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که بیش از ۸۰ درصد ساکنان غزه به کمک‌های بشردوستانه وابسته‌اند و نرخ بیکاری در این منطقه به بیش از ۴۵ درصد رسیده است.

از اکتبر ۲۰۲۳، با آغاز جنگ اخیر، این محاصره به شکلی بی‌سابقه تشدید شده و به گفته آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، غزه به «جهانی از ویرانی» تبدیل شده است. آمار‌ها تکان‌دهنده‌اند: تاکنون بیش از ۶۴ هزار فلسطینی، که عمدتاً زنان و کودکان هستند، در اثر حملات رژیم صهیونیستی جان باخته‌اند و بیش از ۱۶۱ هزار نفر مجروح شده‌اند. قحطی انسان‌ساخت، که گزارشگران ویژه سازمان ملل آن را «جنایت جنگی» خوانده‌اند، جان صد‌ها نفر را به دلیل سوءتغذیه و بیماری‌های ناشی از نبود امکانات بهداشتی گرفته است. در ۲۴ ساعت گذشته به‌تنهایی، ۸۴ نفر در حملات رژیم صهیونیستی به شهادت رسیده و ۳۳۸ نفر زخمی شده‌اند، در حالی که بسیاری از قربانیان همچنان زیر آوار باقی مانده‌اند، چرا که تیم‌های امدادی به دلیل شدت حملات قادر به دسترسی به آنها نیستند. این وضعیت، ناوگان صمود را به تلاشی حیاتی برای جلب توجه جهانی و شکستن این چرخه مرگبار تبدیل کرده است.

سایه تهدید بر امواج امید

رژیم صهیونیستی از همان ابتدا موضعی خصمانه علیه ناوگان صمود اتخاذ کرده است. ایتمار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی، با تهدید به بازداشت فعالان و معرفی آنها به‌عنوان «تروریست»، نشان داده که این رژیم آماده است با هر وسیله‌ای مانع رسیدن ناوگان به غزه شود. گزارش‌هایی از پرواز پهپاد‌های ناشناس بر فراز ناوگان و حملات پهپادی به کشتی‌های قبلی حامل کمک، نگرانی‌ها درباره امنیت این کارزار را افزایش داده است.

در ژوئن ۲۰۲۵، کشتی «مادلین»، توسط نیرو‌های اسرائیلی توقیف شد و سرنشینان آن بازداشت و اخراج شدند. این اقدامات یادآور حمله خونین سال ۲۰۱۰ به ناوگان آزادی است، زمانی که نیرو‌های اسرائیلی به کشتی «ماوی مرمره» حمله کردند و ۹ فعال ترک را کشتند، حادثه‌ای که موجی از اعتراضات جهانی و محکومیت شورای حقوق بشر سازمان ملل را به دنبال داشت. برگزارکنندگان ناوگان صمود هشدار داده‌اند که هرگونه حمله به این ناوگان، به‌ویژه با حضور کشتی‌های اروپایی و شخصیت‌های برجسته بین‌المللی، می‌تواند به بحرانی دیپلماتیک منجر شود که حتی متحدان سنتی رژیم صهیونیستی را در موضع دشواری قرار دهد. سازمان عفو بین‌الملل نیز خواستار عبور امن این ناوگان شده و هرگونه اقدام خشونت‌آمیز علیه آن را نقض آشکار قوانین بین‌المللی دانسته است.

اتحاد جهانی: موجی که خاموش نمی‌شود

ناوگان صمود تنها یک حرکت دریایی نیست؛ این کارزار به سمفونی همبستگی جهانی تبدیل شده است. مشارکت ۴۴ کشور، از شرق آسیا تا شمال آفریقا و اروپا، نشان‌دهنده عمق حمایت بین‌المللی از مردم فلسطین است. تونس با اعزام هفت کشتی، یونان با پیوستن یک کشتی از جزیره سیروس، و ایتالیا با حضور سازمان بشردوستانه EMERGENCY، که کشتی «لایف ساپورت» خود را برای پشتیبانی پزشکی و لجستیکی اختصاص داده، همگی به این حرکت جان بخشیده‌اند.

اقدام حسام‌الدین بن‌طاهر، شهروند تونسی که قایق شخصی خود را به ناوگان اهدا کرد، نمونه‌ای از روحیه انسانی این کارزار است. حضور چهار نماینده پارلمان ترکیه و نکوسی زویلیله ماندلا، نوه نلسون ماندلا، این پیام را تقویت می‌کند که مبارزه برای غزه، مبارزه‌ای برای عدالت جهانی است. به گفته لیام کانینگهام، بازیگر ایرلندی، «این محاصره، که یادآور قرون وسطاست، باید پایان یابد. ما اینجا هستیم تا بگوییم بشریت هنوز زنده است.» این کارزار همچنین با برگزاری دوره‌های آموزشی ایمنی و فعالیت‌های نمادین در بنادر، تلاش دارد پیام خود را به گوش جهانیان برساند.

آینده در افق: امید یا تکرار تراژدی؟

ناوگان صمود، با وجود تهدیدات و چالش‌های لجستیکی، به مسیر خود ادامه می‌دهد. این کارزار آزمونی برای اراده جامعه جهانی در برابر نقض آشکار حقوق بشر است. اگر ناوگان بتواند با موفقیت به غزه برسد، می‌تواند به گشایش گذرگاه‌های بشردوستانه و کاهش فشار بر مردم این منطقه منجر شود. اما در صورت توقف یا حمله به این ناوگان، پیامد‌های دیپلماتیک آن می‌تواند رژیم صهیونیستی را در انزوای بی‌سابقه‌ای قرار دهد. موفقیت این کارزار می‌تواند به تقویت جنبش‌های مدنی جهانی و افزایش فشار بر دولت‌ها برای پایان دادن به محاصره غزه منجر شود. اما این مسیر پرمخاطره است؛ از شرایط جوی غیرقابل پیش‌بینی تا تهدیدات نظامی و دیپلماتیک رژیم صهیونیستی، همه موانعی هستند که ناوگان باید از آنها عبور کند. 

با نگاهی به آینده، ناوگان صمود می‌تواند نقطه عطفی در مبارزه برای عدالت در فلسطین باشد. این کارزار نه‌تنها به دنبال رساندن کمک‌های حیاتی است، بلکه می‌خواهد جهان را وادار به بازنگری در سیاست‌های خود در قبال غزه کند. اگر دولت‌های غربی، که اغلب در برابر جنایات رژیم صهیونیستی سکوت کرده‌اند، تحت فشار افکار عمومی قرار گیرند، ممکن است شاهد تغییراتی در سیاست‌های منطقه‌ای باشیم. اما خطر تکرار تراژدی‌های گذشته، مانند حمله به ناوگان آزادی، همچنان وجود دارد. آنچه مسلم است، این است که صمود، چه به غزه برسد یا نه، صدای مردم فلسطین را بار دیگر در جهان طنین‌انداز کرده و نشان داده که بشریت هنوز در برابر ظلم سکوت نکرده است.

پایان یا طلوع یک جنبش؟

ناوگان جهانی صمود بیش از یک کارزار بشردوستانه است؛ این حرکت، موجی است که از قلب مدیترانه برخاسته تا وجدان جهانی را بیدار کند. در حالی که رژیم صهیونیستی با حمایت برخی قدرت‌های غربی به نقض قوانین بین‌المللی ادامه می‌دهد، این ناوگان نشان‌دهنده اراده‌ای جمعی برای تغییر است. پرسش اصلی این است: آیا جامعه جهانی از این فرصت برای فشار بر رژیم صهیونیستی و پایان دادن به محاصره غزه استفاده خواهد کرد، یا این تلاش نیز در برابر خشونت و بی‌تفاوتی متوقف خواهد شد؟ صمود، با هر موجی که در مدیترانه می‌شکافد، این پیام را فریاد می‌زند: عدالت برای فلسطین، رویایی دست‌نیافتنی نیست، بلکه وظیفه‌ای انسانی است که جهان نمی‌تواند از آن فرار کند.