همشهری آنلاین، فاطمه عباسی: اینجا خیابان لالهزار هنوز بورس لوستر و لامپهای درخشان نشده و سینما تابان، تماشاخانه و عکاسخانه با عکسهای سیاهوسفید فیلمهای مختلف پشت شیشهاش، انعکاس رد خاطرات آنهایی است که گذرشان بعد از تماشای یک فیلم به عکاسخانه افتاده است. شهرک سینمایی غزالی که حالا به آن شهرک ایران میگویند، تهران را توی مشتش گرفته تا همین قد و قوارهاش را حفظ کند و برای آنهایی که تهران قدیم را ندیدهاند، خاطرهساز بماند.
۴۶سال قبل که مرحوم علی حاتمی پایش را اینجا گذاشت، زمینی وسیع بود در جاده مخصوص کرج که هیچ رد و نشانی از تاریخ نداشت. امروز قد کشیده و بخشهای تازهای به آن اضافه شده تا تهران قدیم، همان قدر ظریف و کوچک باقی بماند. کولاژ تهران از آرزوی حاتمی شکل گرفت که میخواست زمینی مشرف به کوههای البرز را برای این شهرک سینمایی پیدا کند. زمین برای فردی به نام غزالی بود و از همانجا نام شهرک غزالی بر آن ماندگار شد.
حاتمی میخواست جاده ابریشم را بسازد که بعدها هزاردستان نام گرفت. قدم به قدم شهرک سینمایی و تلویزیونی ایران(غزالی) یادگار یک رؤیاست؛ رؤیای ساخت شهرکی بزرگ برای ساخت فیلمهای سینمایی و سریالهای تلویزیونی. غزالی حالا رنگ و رخ عوض کرده. بخشهای تازهای در آن ساخته شده و دانه کاشتهشده کارگردان هزاردستان، به درختی تنومند تبدیل شده است. برای آنهایی که دل در گرو تهران دارند، اینجا شبیه ماکت کوچکی از تهران است.
شهرک غزالی با کنار هم قرارگرفتن همین قطعات کوچک است که تبدیل به یک پازل بزرگ و تاریخی شده. کل شهرک، ۲ قسمت صنعتی و سنتی دارد. در بخش سنتی تلاش شده بافت قدیمی این مکان حفظ شود و در بخش دیگر، واحدهای تولید نمایش و صنعتیسازی برپا شده تا روند تولید در حوزه نمایش سرعت بگیرد.
هزینه تولید در شهرک غزالی به واسطه دکورهای از پیش ساختهشده پایین است و کار تیمهای تولیدی را راحت کرده است. نهتنها تلویزیون که سینما و پلتفرمهای مختلف هم برای کارهای تولیدی حوزه نمایش به اینجا میآیند. برخی از آنها برای روایت قصههای تاریخی و برخی هم برای استفاده از دکورهای آماده، دست به دامن شهرک سینمایی غزالی میشوند. در برخی پروژهها، بخشهای تازهای به شهرک اضافه میشود که بعدها بهکار پروژههای دیگر هم میآید. برخی بخشها هم با گذشت ۴۶سال از ساخت شهرک، نیاز به بازسازی دارد؛ مثل کاخ هارونالرشید، کلاهپهلوی، لالهزار، منیریه و بهارستان. بازسازی با استفاده از مواد ماندگار و ملاحظه حفظ شکل سنتی انجام میشود.
حاتمی، لالهزار را برای هزاردستان ساخت؛ برای وقتی که مفتش ششانگشتی از همان ماشین قدیمیاش پیاده میشود، دستی به کت و شلوار نونوارش میکشد و وارد گراند هتل میشود. بخش زیادی از سریال هزاردستان در همین خیابان ساخته شد تا خاطره تهران قدیم بیشتر از قبل در قاب تلویزیون بنشیند.
خانیآباد قدیم با گذر فرعی از لالهزار جدا میشود. قرار بود فیلم جهان پهلوان تختی اینجا ساخته شود که عمر حاتمی کفاف نداد و خانی آباد را گذاشت برای ۲۷-۲۶ پروژه دیگر که قهرمانشان را از اینجا گذر داده بودند. خانیآباد هم در طول این سالها مثل پاساژ لالهزار آسیب دیده بود و دوباره بازسازی شد تا ماندگار شود. روی سردر مسجدی در گذر خانیآباد، هنوز خطی از استاد مافی باقی مانده که یک موزه زنده را تداعی میکند.
موزه عروسکی سیمای ایران آغوشش را برای عروسکهایی که هر کدام سالها برایمان خاطرهسازی کردهاند، باز کرده تا مثل بچههای خانوادهدار، شناسنامه داشته باشند و هویتشان برای بازدیدکنندگان مشخص باشد. عروسک آقبابا در برنامه هادی و هدی سرش را روی شانه گذاشته و به روبهرو نگاه میکند. رد نگاهش را که بگیری، به نارنجی مدرسه موشها میرسی که هنوز دستش با همان ادا و اطوار باز است تا به جان سرمایی و کپل غر بزند. پشت سرش پسرخاله است که با شال و کلاه صورتی و صورت گرد لبخند میزند. بیشتر این عروسکها، نسخه اولیه یا همان نسخه اصلی بودند که روزگاری در قاب تلویزیون خاطرهسازی میکردند و حالا در یک خانه، دور هم جمع شدهاند.
شهرک لوکیشن ها
لوکیشنهای شهرک غزالی به ۳ بخش تقسیم میشوند:
دکورها و بناهای دوره قبل از اسلام: این دکور مساحتی در حدود ۱۵هزار مترمربع دارد که برای ساخت سریالهایی همچون مریم مقدس، مردان آنجلس، ستاره خضرا و بشارت منجی و... از آن استفاده شده است.
دکورها و بناهای دوره بعد از اسلام: این دکور مساحتی در حدود ۳۵هزار مترمربع دارد. سریالهایی همانند سربهداران، شیخ مفید، هشت بهشت، کفشهای میرزا نوروز، تنهاترین سردار، طفلان مسلم، ولایت عشق و … در آن فیلمبرداری شدهاند.
دکورها و بناهای دوره معاصر: این دکور مساحتی در حدود ۶۲هزار مترمربع دارد. سریالهای پربینندهای همچون شهرزاد، مدار صفر درجه، شب دهم، کیف انگلیسی، جهانپهلوان تختی، کارآگاه علوی و … در آن فیلمبرداری شدهاند.