ورود جدی فرانسه به بحران اوکراین؛ پیام مستقیم به کرملین
فرانسه با امضای توافقی ۱۰ ساله برای تحویل ۱۰۰ جنگنده رافال به اوکراین، وارد بحران این کشور شد؛ اقدامی که بزرگ‌ترین نوسازی هوایی کی‌یف از آغاز جنگ را رقم زده و پیام روشن و مستقیمی به کرملین ارسال می‌کند.
به گزارش ایلنا به نقل از رویترز، کی‌یف و پاریس به توافق دفاعی جدیدی دست یافته‌اند که اوکراین را به بزرگ‌ترین نوسازی هوایی خود از آغاز جنگ نزدیک کرده است.
بر اساس این توافق ۱۰ ساله، اوکراین ۱۰۰ جنگنده چندمنظوره فرانسوی رافال دریافت می‌کند و همزمان از ظرفیت‌های پشتیبانی دفاعی و هوایی تکمیلی برخوردار خواهد شد. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، این اقدام را یک «توافق تاریخی» خوانده که فراتر از یک نوسازی صرف ناوگان نظامی است.
نشریه نیوزویک نوشت که زلنسکی و همتای فرانسوی او، امانوئل ماکرون، در پایگاهی هوایی نزدیک پاریس، یادداشت تفاهم را امضا کردند. این اقدام، آغاز مرحله جدیدی از حمایت اروپایی از اوکراین است، به ویژه پس از کند شدن تلاش‌های دیپلماتیک آمریکا برای پایان جنگ؛ در حالی که پیش‌تر، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، وعده پایان درگیری ظرف ۲۴ ساعت داده بود، اما این وعده محقق نشد.
تقویت کیفی نیروی هوایی اوکراین
با وجود این‌که اوکراین در دو سال گذشته جنگنده‌های میراژ ۲۰۰۰ فرانسوی، هواپیماهای قدیمی شوروی از کشورهای اروپایی و F-16 آمریکایی دریافت کرده است، ورود جنگنده‌های رافال به خدمت، جهشی قابل توجه در توان هوایی این کشور ایجاد می‌کند.
رافال، یک جنگنده چندمنظوره نسل چهارم پیشرفته، قادر به انجام عملیات مقابله هوایی، حملات دقیق و جنگ الکترونیک است. اوکراین همچنین به رادارهای مدرن، محموله‌های موشکی و بمب‌های هدایت‌شونده و هشت سامانه دفاع هوایی پیشرفته SAMP-T مجهز خواهد شد؛ سامانه‌هایی که جزو توانمندترین‌ها در اروپا محسوب می‌شوند.
کارشناسان هشدار می‌دهند که این ارتقا یک‌شبه رخ نخواهد داد؛ چالش اصلی، آموزش خلبانان و تکنسین‌ها برای بهره‌برداری از یک سیستم کاملا جدید است و بهره‌برداری کامل از رافال ممکن است سال‌ها طول بکشد، نه ماه‌ها.
اثر واقعی این توافق نیز به توان کی‌یف در ادغام این سیستم در محیط نبرد پیچیده و تحت حملات و اختلالات روسیه وابسته است. با این حال، تحلیلگران نظامی معتقدند که حتی در میان‌مدت، رافال توان مقابله اوکراین با برتری هوایی روسیه را افزایش خواهد داد، به‌ویژه که عملکرد روسیه در نبردهای هوایی کمتر از انتظار بوده است.
پیام سیاسی به مسکو
علاوه بر ارزش نظامی، توافق با فرانسه حامل پیام سیاسی مهمی نیز هست. الکساندر میرزکو، رئیس کمیته امور خارجی پارلمان اوکراین، این توافق را «ضربه‌ای سیاسی به روسیه» توصیف کرده، زیرا نشان‌دهنده تعهد طولانی‌مدت پاریس به حمایت از اوکراین در برابر فشارهای فزاینده مسکو است.
این اقدام در حالی انجام شد که اروپا به دنبال تقویت توان دفاعی مشترک و رفع محدودیت‌های صنایع دفاعی خود است، در حالی که نگرانی‌ها از احتمال گسترش حملات روسیه در سال‌های آینده- از جمله علیه کشورهای بالتیک یا زیرساخت‌های اروپایی- همچنان ادامه دارد.
نقش رهبری فرانسه در ناتو
توافق یادشده همچنین توانایی فرانسه در ایفای نقش رهبری مستقل در ناتو را به نمایش می‌گذارد؛ خصوصا پس از موفقیت پاریس در صادرات رافال به کشورهایی مانند امارات و قطر، که جایگاه فرانسه را به عنوان تأمین‌کننده فناوری نظامی پیشرفته تقویت می‌کند.
اوکراین همزمان در تلاش است روابط خود با شرکت‌های تسلیحاتی بین‌المللی را تقویت کند. زلنسکی اعلام کرده که در کنار ماکرون با شرکت‌های دفاعی بزرگ فرانسه دیدار داشته و پیش‌تر نمایندگان اوکراینی با شرکت‌های آمریکایی مانند لاکهید مارتین ملاقات کرده‌اند. این اقدامات نشان‌دهنده درک کی‌یف از نیاز به منابع تسلیحاتی پایدار و فشار بر ذخایر دفاع هوایی اروپا از سال ۲۰۲۲ به بعد است.
بر این اساس، قرارداد رافال گامی استراتژیک برای پیوند اوکراین با صنایع دفاعی غرب و افزایش توان مقاومت این کشور به شمار می‌رود.
در مجموع، توافق رافال تحولی مهم در تلاش‌های اوکراین برای تغییر توازن قوا با روسیه است، اما راه‌حلی فوری نیست. تأثیر واقعی آن به سرعت آموزش خلبانان و تکنسین‌ها، حجم تلفات زمینی و توان غرب برای حفظ جریان حمایت نظامی در سال‌های آینده بستگی دارد.
