سفیر دولت پزشکیان یا روحانی؟

در روزهایی که تهران و پکن در مسیر تقویت یک شراکت چندلایه و راهبردی قدم برمی‌دارند، انتشار چند تصویر از یک دورهمی صمیمانه میان حسن روحانی و شماری از وزرا و معاونان دولت‌های یازدهم و دوازدهم، ناگهان به تیتر اول برخی محافل سیاسی تبدیل شد. دلیل این توجه، نه خود نشست که حضور رحمانی فضلی سفیر ایران درچین در کنار حسن روحانی رئیس‌جمهور دولت یازدهم و دوازدهم بود؛ حضوری که بنا بر تحلیل‌های رسمی و پارلمانی، واجد پیام‌هایی حساس در مقطع کنونی تلقی شده است.اهمیت موضوع از آن‎جا نشئت می‌گیرد که روابط ایران و چین در ماه‌های اخیر وارد مرحله‌ای متفاوت شده است؛ مرحله‌ای که طی آن، سه‌گانه تهران–مسکو–پکن در پرونده‌هایی چون مقابله با تلاش‌های آمریکا برای فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک یا صدور قطعنامه‌های فشارآفرین، هماهنگ‌تر از گذشته عمل کرده‌اند. در چنین شرایطی، هر نشانه یا حرکتی که بتواند سویه‌ای از دوگانگی یا تردید از جانب تهران را القا کند، لاجرم مورد توجه نهادهای حساس قرار می‌گیرد.از همین رو، اگرچه دولت ترجیح داد به‌صورت رسمی وارد این مناقشه رسانه‌ای نشود، اما مجلس – به‌ویژه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی – حساسیت خود را به انتشار این تصاویر پنهان نکرد. مجتبی زارعی، عضو این کمیسیون، در یادداشتی صریح اعلام کرد که به رحمانی‌فضلی، سفیر ایران در چین، «تذکر جدی» داده است. اما نکته محوری در اظهارات زارعی، حساسیتی بود که به تعبیر او، حتی «یک ملاقات ساده و دوستانه» را هم زیر ذره‌بین قرار می‌دهد. این نماینده توضیح داد که هرگونه نشست و برخاست مرتبط با بازیگران فعال در حوزه روابط تهران و پکن، می‌تواند پیام‌هایی ناخواسته منتقل کند؛ پیام‌هایی که ممکن است در فضای چندلایه و رقابتی سیاست خارجی، مورد سوءبرداشت قرار گیرد. از همین رو، او می‌گوید برای جلوگیری از هرگونه برداشت نادرست یا بهره‌برداری احتمالی، تذکر رسمی به سفیر ایران داده است. زارعی خطاب به افکار عمومیِ پیگیر مناسبات ایران و چین تأکید کرد که «هیچ حرکت یا حتی احوالپرسی غیرمرتبط با مأموریت‌های کاری» از نگاه نهادهای مسئول دور نخواهد ماند. این سخنان در واقع نشان‌دهنده حساسیتی است که امروز به تثبیت مسیر همکاری‌های ایران و چین وجود دارد؛ مسیری که نهادهای تصمیم‌ساز می‌کوشند از هرگونه اخلال یا ابهام احتمالی در آن جلوگیری کنند. در نهایت، آنچه این حاشیه‌سازی را از یک خبر معمولی فراتر برده، تلاقی آن با شرایط ویژه سیاست خارجی ایران است؛ شرایطی که در آن، نشانه‌ها بیش از همیشه معنا پیدا می‌کنند و کوچک‌ترین تصاویر نیز می‌توانند اثرهای بزرگ‌تری در میدان دیپلماسی برجای بگذارند.

خراسان