خاطرات فوتبالی با کلود ماکله له؛ موتور رئال مادرید، باتری چلسی و هافبک خستگی‌ناپذیر فرانسه

کلود ماکله له، یکی از بهترین هافبک‌های تاریخ فوتبال فرانسه و جهان است که با درخشش خود در این پست، تعریف و سبک جدیدی را ایجاد کرد. این بازیکن در تیم‌هایی مثل نانت، مارسی، سلتاویگو، رئال مادرید، چلسی و پاری سن ژرمن بازی کرده و نقش موثری را در تمام تیم‌هایش داشته است. ماکله له، توسط کلودیو رانیری به «باتری تیم» در چلسی و توسط زین الدین زیدان به «موتور تیم» در رئال مادرید تعبیر شده است.

طرفداری | کلود ماکله له (Claude Makélélé) زاده 18 فوریه 1973 در شهر کینشاسای زئیر سابق و جمهوری دموکراتیک کنگوی امروزی است. او در پست‌های هافبک دفاعی و هافبک مرکزی بازی می‌کرد و قدی 174 سانتی‌متری داشت. معنای نام خانوادگی «ماکله له» در زبان «لینگالا»، معنای «سر و صدا» و «شلوغی» را می‌دهد، درست برعکس شخصیت آرام و کم‌حرف کلود. پدر کلود، یک فوتبالیست مطرح در کشور زئیر بود و توانست تا در کشورهای اروپایی، بالاخص بلژیک، عملکرد خوبی را داشته باشد. کلود نیز علاقه به فوتبال را از پدرش به ارث برد و پس از مهاجرت به فرانسه در سن چهار سالگی، این ورزش را در کوچه‌پس‌کوچه‌های حومه پاریس، آغاز کرد. در سال 1989، کلود در 16 سالگی خود، برای نخستین بار در یک باشگاه فوتبال عضویت پیدا کرد و با ملون داماری، قرارداد بست. او در رده‌های پایه برای این باشگاه و سپس تیم‌های پایه برست بازی کرد تا در سال 1991، با توصیه امانوئل پتی، به تیم دوم نانت منتقل شد.

کلود ماکله له در نانت

یک سال بازی در تیم ذخیره‌های نانت کافی بود تا ماکله له به تیم اصلی این باشگاه، در سال 1992 منتقل شود. او در هفته نخست دیویژن وان، نخستین بازی خود را برابر متز، تجربه کرد و پس از سه هفته دیگر، در هفته ششم به نخستین گل فوتبالش در بازی برابر تولون وار رسید. پس از ثبت 40 بازی و یک گل در این فصل، ماکله له به عملکرد خوب خود در ترکیب نانت ادامه داد و توانست تا در فصل 94-1993 که برای نخستین بار در جام یوفا بازی کرد، آمار 36 بازی، یک گل و یک پاس گل را ثبت کند. نقطه اوج عملکرد این هافبک در قهرمانی فصل 95-1994 تیمش رقم خورد؛ جایی که کلود موفق به گلزنی در سه بازی برابر سن اتین، لانس و استراسبورگ شد. ماکله له در جام یوفا نیز عملکرد مثبتی داشت و دروازه سیون را در مرحله یک‌چهارم نهایی آن، باز کرد. در فصلی که آوازه کلود به سراسر فرانسه رسید، آمار 47 بازی، پنج گل و چهار پاس گل در کارنامه‌اش ثبت شد. این بازیکن دو فصل دیگر در نانت حضور داشت و آمارهای 45 بازی در فصل 96-1995 و 37 بازی، چهار گل و یک پاس گل در فصل 97-1996 را ثبت کرد. مهم‌ترین سکانس این دو فصل ماکله له، صعود با نانت به نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپای فصل 96-1995 بود که تنها شکست برابر یوونتوس، قهرمان نهایی این تورنمنت، آن‌ها را متوقف کرد.

کلود ماکله له در مارسی

او در سال 1997، ماجراجویی جدیدی را در باشگاه مارسی شروع کرد و در نخستین گام، برابر لوهاور به میدان رفت. کلود در یک فصل همکاری با مارسی، دروازه رن و اوسر را باز کرد و به آمار کلی 36 بازی، سه گل و دو پاس گل رسید. این بازیکن در سال 1998، تصمیم گرفت تا برای نخستین بار از فرانسه خارج شود و به پیشنهاد سلتاویگوی اسپانیا، پاسخ مثبت دهد. پس از شروع کار با بازی برابر لاکرونیا و سپس پاس گل در هفته چهارم برابر بارسلونا، نخستین گل ماکله له در هفته ششم لالیگا برابر بتیس به ثمر رسید. کلود در ادامه، گل پیروزی‌بخش تیمش در هفته 10 برابر رئال مادرید را به ثمر رساند و با آمار 44 بازی، دو گل و دو پاس گل، فصل نخست فعالیتش به عنوان «لژیونر» را به پایان رساند. او در جام یوفا نیز درخشان بود و یکی از مهم‌ترین بازیکنان تیمش در حذف لیورپول بود و توانست در بازی برگشت مرحله یک‌هشتم نهایی تورنمنت، با پاس تنها گل بازی به سود تیمش، سند حذف این باشگاه انگلیسی را امضا کند. کلود در فصل 00-1999، بار دیگر در خط میانی سلتا، همانند یک ستاره عمل کرد و توانست تا بار دیگر تا مرحله یک‌چهارم نهایی جام یوفا پیش‌روی کند و این بار، با درخشش خود، باعث حذف یوونتوس شود. ماکله له در جام یوفای این فصل، دروازه بنفیکا و یوونتوس را باز کرد و در غول‌کشی بعدی تیمش، باز هم نقش اصلی را داشت. 44 بازی، سه گل و یک پاس گل، حاصل عملکرد ماکله له در دومین فصل حضور در فوتبال اسپانیا بود. 

کلود ماکله له در سلتاویگو

ماکله له در صدر اهداف رئال مادرید در نخستین پنجره نقل و انتقالاتی قرن 21 میلادی قرار داشت اما ممانعت سرسختانه سلتاویگو، این انتقال را بسیار فرسایشی کرد. در ابتدا، مدیران سلتا، مبلغی در حدود دو برابر پیشنهاد اولیه رئال که به مبلغ 15 میلیون یورو می‌رسید را خواستار بودند. پیش از تیز شدن شاخک‌های مدیران رئال، والنسیا نیز روند مشابهی را برای جذب کلود داشت که در نهایت به نتیجه نرسید. از این رو، این بازیکن تصمیم گرفت تا با عدم حضور در تمرینات سلتا، اعتراضش را به روند مذاکرات این باشگاه نشان دهد. در نهایت، پیشنهاد رئال افزایش نیافت و با یک میلیون یورو کمتر، انتقال ماکله له به سانتیاگو برنابئو، نهایی شد. کار با ویسنته دل بوسکه و همراهی لوئیس فیگو، گران‌ترین خرید فصل رئال، ماجراجویی خوش‌رنگ و لعابی برای این هافبک فرانسوی بود. او در هفته نخست لالیگا برابر والنسیا، تیمی که پیش از رئال در آرزوی خرید این بازیکن بود، نخستین گام ماکله له در پیراهن تیم جدیدش بود. کلود، از بازیکنان مهم فصل رئال مادرید بود و در قهرمانی لالیگا، نقشی مهم داشت. او بار دیگر تا مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان پیش‌روی کرد و در این راه، دروازه گالاتاسارای را در مرحله یک‌چهارم نهایی باز کرد اما در پایان، باز هم به فینال آن نرسید. 49 بازی، یک گل و دو پاس گل در این فصل کلود به ثبت رسید. در فصل 02-2001، این بازیکن بالاخره به طعم قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا رسید و در 13 مسابقه آن به میدان رفت. ماکله له در این فصل، تک‌گل سه امتیازی تیمش برابر سویا در هفته 32 لالیگا را به ثمر رساند و به آمار کلی 53 بازی، یک گل و پنج پاس گل رسید. او یک فصل دیگر در رئال حضور داشت و با آمار کلی 42 بازی و یک پاس گل، قهرمانی دیگری را در لالیگا تجربه کرد. 

کلود ماکله له در رئال مادرید

در تیم کهکشانی رئال مادرید و خط هافبکی که شامل بازیکن کاملی چون زین الدین زیدان می‌شد، عملکرد ماکله له چندان مورد توجه فلورنتینو پرز، مدیریت وقت رئال مادرید قرار نمی‌گرفت. کلود درخواست افزایش مبلغ قراردادش را داشت اما نتیجه مذاکرات او با پرز، جدایی از رئال مادرید بود. پرز اعتقاد داشت که جای ماکله له خالی نخواهد ماند و با بازیکنان جوان بهتری پر می‌شود. نتیجه این اختلافات، انتقال 20 میلیون یورویی این بازیکن به چلسی بود. جدایی این هافبک فرانسوی که نقش مهمی در تاکتیک‌های رئال مادرید داشت، مورد اعتراض بسیاری از هواداران و حتی بازیکنان بزرگ رئال قرار گرفت؛ برای نمونه، زیدان نقل قولی مهم را درباره جدایی هم‌وطنش داشت: «یک لایه طلایی جدید روی اتومبیل «بنتلی»، هیچ تأثیری نخواهد داشت وقتی که موتور آن، از دست برود». جدایی ماکله له، تأثیر زیادی روی نتایج رئال مادرید داشت و بعدها پرز را مجبور به پذیرش اشتباهش در خصوص او، واداشت. این بازیکن در نخستین بازی خود برای چلسی برابر تاتنهام به میدان رفت. او یکی از ستاره‌های چلسی در فصل 04-2003 بود و در 46 بازی فصل به میدان رفت. او بار دیگر در مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا، متوقف شد و به مرحله نهایی آن نرسید. ادامه درخشش ماکله له در لندن منجر به قهرمانی چلسی در لیگ برتر انگلستان شد تا هواداران رئال، بیش از پیش، پرز را بابت فروش موتور محرکه تیم‌شان، سرزنش کنند. این بازیکن در راه قهرمانی تیمش، به جز حضوری فعال و بدون مصدومیت در ترکیب اصلی، تک‌گل پیروزی‌بخش هفته 37 برابر چارلتون را به ثمر رساند. در فصلی که کلود، مجدداً حذف از مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان را تجربه کرد، آمار 50 بازی، یک گل و سه پاس گل در کارنامه‌اش ثبت شد.

کلود ماکله له در چلسی

دومین قهرمانی پیاپی چلسی در لیگ برتر انگلستان با آمار کلی 41 بازی و یک پاس گل از این بازیکن همراه شد. او پس از سه فصل رویایی با چلسی، دو فصل دیگر در این باشگاه ماندنی بود و آمارهای 46 بازی، یک گل و یک پاس گل در فصل 07-2006 و 34 بازی و یک پاس گل در فصل 08-2007 را به ثبت رساند. ماکله له، دوران بسیار موفقی را در چلسی پشت‌سر گذاشت و بارها توسط سرمربیان چلسی در این فصول، تشویق می‌شد. در ابتدا، رانیری او را همانند «باتری» در تیمش می‌دانست و سپس، ژوزه مورینیو، اکثر تاکتیک‌های مدنظرش را با محوریت او طراحی کرد. رسیدن به سن 35 سالگی باعث شد تا چلسی، باتری خود در میانه میدان را به صورت رایگان، در سال 2008، به پاری سن ژرمن واگذار کند. این بازیکن که پیش از قرارداد با پاری سن ژرمن، قصد خداحافظی از فوتبال را داشت، تصمیم گرفت تا هم‌چنان خاطره‌سازی کند. ماکله له که در اواخر قرن بیستم میلادی، پیراهن رقیب پاری سن ژرمن یعنی مارسی را پوشیده بود، با این انتقال، خود را به یکی از یاغی‌های فوتبال فرانسه، تبدیل کرد. او سه فصل در این باشگاه حضور داشت و به آمارهای 40 بازی و یک پاس گل در فصل 09-2008، 36 بازی، یک گل و دو پاس گل در فصل 10-2009 و 42 بازی و یک پاس گل در فصل 11-2010، رسید. تنها گل ماکله له با پیراهن پاری سن ژرمن در دیدار برابر لانس به ثمر رسید. پس از تجربه تنها یک قهرمانی جام حذفی در سه فصل حضور در پایتخت فرانسه، کلود تصمیم گرفت تا در سن 38 سالگی، از دنیای فوتبال خداحافظی کند.

کلود ماکله له در پاری سن ژرمن

پیش از پیشرفت چشم‌گیر ماکله له در فوتبال جهان، پدر او، تصمیم داشت تا فرزندش را برای بازی در تیم ملی جمهوری دموکراتیک کنگو، راضی کند اما نه فدراسیون فوتبال این کشور، پیگیری خاصی را انجام داد و نه تلاش‌های پدر، کافی بود. در نهایت، این بازیکن تصمیم گرفت تا در تیم‌های ملی فرانسه بازی کند و در ادامه، نخستین بازی ملی خود برای تیم بزرگسالان این کشور را در سال 1995، برابر نروژ، تجربه کرد. یک سال بعد، کلود مسافر المپیک 1996 آتلانتا بود و در سه بازی از چهار بازی ممکن این تورنمنت، به میدان رفت. پس از فواصل طولانی بین هر بازی ملی، از سال 2001 بود که این بازیکن، حضور باثبات‌تری را در اردوهای تیم ملی فرانسه داشت. او توانست تا در جام جهانی 2002، نخستین تورنمنت ملی خود را تجربه کرده و در یک بازی از سه بازی ممکن، به میدان برود. پس از سه بازی در یورو 2004، این بازیکن از ستارگان تیم ملی فرانسه در جام جهانی 2006 بود و در تمامی مسابقات این دوره، از نخستین بازی تا فینال، حضور کامل و بدون تعویضی داشت. در نهایت، نایب قهرمانی جام، تجربه ماکله له از دومین حضورش در جام‌های جهانی شد. او در سه بازی یورو 2008 نیز حضور داشت و پس از این تورنمنت، دیگر برای تیم ملی کشورش به میدان نرفت. دیدار فرانسه و ایتالیا در یورو 2008، آخرین بازی ملی ماکله له بود و آمار او را در 71 بازی که شامل سه پاس گل می‌شد، متوقف کرد. 

کلود ماکله له در تیم ملی فرانسه

کلود آن‌قدر در پست هافبک تدافعی و میانی درخشان بود که توانست سبک بازی خود در این پست‌ها را به یک برند تبدیل کند. پس از درخشش ماکله له بود که اصطلاح «ماکله له رول» در فوتبال جهان مورد استفاده قرار گرفت و این عنوان، به بازیکنی در خط میانی نسبت داده می‌شود که قلب تپنده تیمش بوده و در نبودش، تیم دچار مشکل می‌شود. از ویژگی‌های فنی ماکله له می‌توان به جنگندگی، سخت‌کوشی، تکل‌های موفق تهاجمی، تجزیه و تحلیل بازی، توانایی توپ‌گیری، هوش بالا، انرژی تمام‌نشدنی، تنظیم سرعت بازی با پاس‌های کوتاه و هوشمندانه و تخریب بازی حریف، اشاره کرد. شاید این بازیکن، از آن دسته بازیکنانی بود که در گلزنی و پاس گل، آن‌چنان خودنمایی نمی‌کرد اما حضورش در مرکز زمین، باعث امنیت سایر بازیکنان می‌شد زیرا رد شدن از ماکله له، کار هر بازیکنی نبود. تأثیر این بازیکن در دنیای فوتبال، بسیار زیاد بود و او توانست تا استانداردهای یک هافبک درجه یک را در فوتبال، تغییر دهد. 

کلود ماکله له و کریستیانو رونالدو


از سری خاطرات فوتبالی روز

پیشنهادی باخبر